Bóle stawów u dzieci są przyczyną wielu zmartwień rodziców, ale także są objawem wielu chorób, nie tylko pochodzenia kostno-stawowego. Ból stawów u dzieci jest na tyle problematyczny dla młodego człowieka, że często zgłaszają się z tym objawem do pediatry. Czy ból stawu u dziecka jest zawsze powodem do niepokoju?
Spis treści:
- Jakie mogą być przyczyny dolegliwości bólowych stawów u dziecka?
- Czy tylko ból stawu, czy na coś jeszcze zwrócić uwagę?
- Co lekarz w poradni może zrobić?
- A jak jest z bólami wzrostowymi?
Starsze dzieci mogą zakomunikować, że boli je noga lub ręka. Młodsze dzieci mogą mieć problem z przekazaniem informacji, że pojawił się ból. Jak w takim razie u młodszych dzieci zauważyć, że pojawił się ból stawu lub kończyny? Przede wszystkim rodzic dziecka na pewno zwróci uwagę na zmianę zachowania, samopoczucie dziecka. Może być widoczne utykanie, zmiana wzorca chodu lub ograniczenia korzystania do minimum z bolesnej kończyny górnej lub dolnej.
Jakie mogą być przyczyny dolegliwości bólowych stawów u dziecka?
Najczęstszą przyczyną dolegliwości bólowych jest uraz u dziecka. U młodszych dzieci nie zawsze można zauważyć, że doszło do urazu, natomiast starsze dziecko może powiedzieć, że w szkole czy przedszkolu uderzyło się lub upadło. Kolejnymi przyczynami mogą być:
- infekcje,
- choroby reumatologiczne,
- choroby jelit,
- choroby ortopedyczne (np. choroba Perthesa),
- zapalenia kości,
- choroby metaboliczne,
- wady wrodzone czy nowotwory.
Diagnostyka bólów stawów u dzieci, fot. panthermedia
Czy tylko ból stawu, czy na coś jeszcze zwrócić uwagę?
Lekarz na wizycie będzie szczegółowo zbierał wywiad, więc warto już wcześniej zastanowić się nad dodatkowymi objawami lub dolegliwościami.
Ważne, aby zwrócić uwagę, czy pojawił się sam ból, czy są inne dolegliwości, np. obrzęk stawu, zaczerwienienie, zwiększone ucieplenie. Czy dziecko nie ma gorączki lub innych objawów ogólnoustrojowych. Czy boli tylko jeden staw czy kilka, od kiedy trwa, jak często pojawia się ból, kiedy mija, czy wybudza w nocy. Czy nie było urazu w ostatnim czasie, czy w rodzinie nie ma chorób reumatologicznych, czy była niedawno infekcja u dziecka.
W przypadku urazu i dolegliwości bólowych należy udać się na SOR w celu wykluczenia złamania u dziecka. Jeśli oprócz bólów stawów pojawiły się inne dolegliwości ogólnoustrojowe, np. gorączka, biegunka lub dziecko niedawno przebyło infekcję dróg oddechowych, ból wybudził w nocy, potrzebna jest pilna konsultacja lekarska.
Ból stawu może być też objawem innych chorób toczących się w organizmie, dlatego warto skonsultować się z pediatrą co do występujących dolegliwości.
Co lekarz w poradni może zrobić?
Podstawą każdej wizyty niezależnie od problemu, z jakim zgłasza się rodzic z dzieckiem, jest szczegółowo zebrany wywiad, który jest niezwykle istotny do rozpoczęcia odpowiedniej diagnostyki. Lekarz w trakcie wywiadu zapyta o:
- możliwy uraz w ostatnim czasie,
- przebyte infekcje,
- choroby przewlekłe,
- choroby w rodzinie.
Bóle stawów u dzieci: przyczyny, fot. panthermedia
Pytania dotyczące dolegliwości bólowych oraz innych objawów jest także istotnym elementem wywiadu. W przypadku urazu i podejrzenia złamania może dziecko zostać wysłane na konsultację chirurgiczną lub ortopedyczną.
Dopełnieniem wywiadu jest zbadanie dziecka wraz ze zwróceniem uwagi na stawy, które dają dolegliwości. Dodatkowe objawy w trakcie badania dziecka są ważną informacją dla badającego.
W poradni pediatra może zlecić dodatkowe badania laboratoryjne obejmujące podstawowe parametry, np.:
- morfologię,
- CRP,
- dodatkowe badania biochemiczne,
- badania w kierunku chorób reumatologicznych czy badania w kierunku infekcji.
Jeśli chodzi o zlecenie badań obrazowych, to możliwe jest wykonanie RTG w przypadku np. złamania lub wykonania USG stawu czy badanie rezonansu magnetycznego.
Po otrzymaniu wyników w zależności od potrzeby dziecko może być skierowane na dalszą diagnostykę w ramach poradni lub hospitalizacji w szpitalu.
A jak jest z bólami wzrostowymi?
Bóle wzrostowe najczęściej pojawiają się u dzieci w wieku 2-3 lat oraz pomiędzy 8. a 12. rokiem życia. Dolegliwości zazwyczaj występują wieczorami lub w nocy, dotyczą tylko kończyn dolnych, a nie kończyn górnych. Mogą występować w jednej nodze lub obu. Zazwyczaj dziecko zgłasza ból nie w okolicy stawów, a poniżej stawów kolanowych. Bóle wzrostowe często dotyczą dzieci aktywnych ruchowo.
Bóle wzrostowe u dzieci, fot. panthermedia
Przy dolegliwościach warto skonsultować się z lekarzem, który po badaniu i wykonaniu diagnostyki różnicowej będzie w stanie odpowiedzieć na pytanie, czy są to bóle wzrostowe, czy wymaga to dalszej, szczegółowej diagnostyki.
Bólów stawów u dziecka nie należy bagatelizować. Mogą być objawem wielu chorób, które wykryte wcześniej mogą zostać odpowiednio leczone, a zmniejszenie dolegliwości bólowych u dziecka oraz powrót do pełnego zdrowia jest niezwykle ważny do dalszego rozwoju i beztroskiego poznawania świata przez małego człowieka.