Mutyzm to rodzaj zaburzenia, kiedy dziecko lub osoba dorosła, pomimo rozwiniętego aparatu mowy nie artykułuje i nie rozmawia w określonych miejscach, sytuacjach. Gdzie szukać pomocy specjalisty?
Spis treści:
Mutyzm – podział
Mutyzm to rodzaj zaburzenia lękowego, które powoduje, że dziecko bądź osoba dorosła, w określonych sytuacjach nie jest w stanie komunikować się werbalnie.
Mutyzm możemy podzielić na:
- Mutyzm całkowity – mówimy o nim w sytuacji, gdy osoba przestaje się komunikować z kimkolwiek, bez względu na sytuację w jakiej się znajduje. Zdarza się to szczególnie po stresogennych wydarzeniach, jak rozwód czy śmierć bliskiej osoby.
- Mutyzm wybiórczy – to rodzaj zaburzenia lękowego, które nie jest spowodowane traumatycznymi przeżyciami. Jest to zaburzenie, które powoduje, że dziecko przestaje mówić w określonych sytuacjach czy miejscach – np. w czasie pobytu w przedszkolu czy szkole. Istotną rolę odgrywa więc otoczenie, które wpływa na zachowanie dziecka.
Przyczyny wywołujące mutyzm
Do tej pory nie wskazano konkretnych przyczyn wystąpienia mutyzmu. Istnieją jednak czynniki predysponujące jak zaburzenia językowe, lękliwość, nadwrażliwość, nieśmiałość czy choroby psychiczne, które mogły występować w rodzinie. Istnieją również czynniki wywołujące mutyzm, jak np. problemy rodzinne, separacja rodziców, częste przeprowadzki, rozpoczęcie przedszkola, prześladowanie ze strony rówieśników.
Charakterystyczne cechy mutyzmu wybiórczego to:
- problemy z nawiązaniem kontaktu wzrokowego,
- niepokój dziecka w sytuacji, gdy mają coś powiedzieć,
- nadwrażliwość na inne bodźce z otoczenia
Jak diagnozuje się mutyzm
Pierwsze sygnały mogą pochodzić od nauczycieli, którzy mogą zaobserwować problemy z komunikacją dziecka z rówieśnikami. Nigdy nie lekceważ takich sygnałów – zawsze należy je zweryfikować. Zdarza się jednak, że to rodzice jako pierwsi zauważają problemy dziecka – niepokój, nerwowość w określonych sytuacjach, problemy z artykułowaniem.
Diagnozę mutyzmu może przeprowadzić lekarz psychiatra. Rodzice, zaniepokojeni zachowaniem dziecka mogą w pierwszej kolejności udać się do poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej poradni, gdzie jest dostęp do spotkań z psychologiem. Oczywiście, rodzice mogą pominąć krok wizyty w przychodni psychologiczno-pedagogicznej i udać się bezpośrednio do psychiatry. Lekarz psychiatra przeprowadza szczegółowy wywiad z rodzicem, zapyta o trudności i niepokojące objawy. Pamiętajmy, że jeśli dysponujemy opinią ze szkoły czy przedszkola, opinią psychologa/logopedy czy pedagoga – warto je pokazać lekarzowi psychiatrze.
Po uzyskaniu diagnozy rodzic otrzymuje zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia dla celów zespołu orzekającego w poradni z informacją o konieczności wdrożenia wczesnego wspomagania rozwoju dla dzieci przedszkolnym lub/i o potrzebie kształcenia specjalnego oraz zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia dla potrzeb zespołu orzekającego niepełnosprawność.
Terapie
Każde dziecko należy traktować indywidualne – nie ma jednoznacznego schematu, który wskaże nam jak postępować, co robić aby uzyskać pożądane efekty. Kluczowy jest czas i podejście terapeuty do naszego dziecka. Szukając dobrego terapeuty, możesz skontaktować się ze stowarzyszeniami, które zajmują się pomocą dzieciom ze zdiagnozowanym mutyzmem oraz ich rodzinom. Pamiętaj – mutyzm to nie wstyd! Terapia w gronie zaufanych, wykwalifikowanych terapeutów przynosi pozytywne, oczekiwane efekty. Daj czas – sobie i dziecku.
