Krtań jest organem naszego organizmu, który pełni wiele ważnych funkcji w naszym codziennym funkcjonowaniu. Począwszy od tego, iż posiada ona mechanizmy mające na celu zapobiegać przedostawaniu się płynów oraz pokarmów do dolnych dróg oddechowych, poprzez bardzo istotne funkcje oddechowe, aż do wytwarzania głosu, czyli funkcji fonacyjnych.

Metody badania krtani

Istnieje wiele metod badania, które pozwalają na stwierdzenie obecności ewentualnych zmian chorobowych. Jedną z metod badania jest oglądanie krtani od zewnątrz, które nazywane jest laryngoskopią. Badanie to można wykonać za pomocą lusterka lub też przy wykorzystaniu specjalistycznego sprzętu, jakim są endoskopy.

Mikrolaryngoskopia jest metodą badania, która pozwala na bardzo dokładną ocenę krtani, jednak wykonywana w znieczuleniu ogólnym po uprzednim zaintubowaniu pacjenta. Dokładność tego badania ma bardzo duże znaczenie, szczególnie w przypadkach kiedy konieczne jest wykonanie zabiegu operacyjnego na fałdach głosowych.

Badanie palpacyjne, czyli badanie za pomocą dotyku, konieczne jest w odniesieniu do oceny nieprawidłowości w zakresie ruchomości krtani. Podczas tego badania, łatwo określić jest konsystencję tkanek krtaniowych jak również ocenić stan narządów sąsiadujących, takich jak gruczoł tarczycowy czy węzły chłonne.

Metody obrazowania zmian krtaniowych

W przypadku zdarzeń, takich jak złamania czy przerwanie ciągłości tkanek chrzęstnych, zwężenia, guzy w obrębie krtani, ciała obce czy przemieszczenia, konieczne jest zobrazowanie okolic krtani oraz powstałych zmian. [1]

W celach diagnostycznych, krtań dzielona jest na pewne obszary. Piętro górne obejmuje swoim zakresem okolicę nadgłośniową, piętro środkowe obszar głośni, natomiast piętro dolne odnosi się do okolicy podgłośniowej. Granice pomiędzy tymi obszarami wyznaczają umowne linie przyjęte przez klinicystów. [3]

Zdjęcia RTG

Promieniowanie rentgenowskie zaliczane jest do grupy promieniowania elektromagnetycznego działającego w myśl teorii falowej (promienie rozchodzą się w przestrzeni w postaci fal) oraz kwantowej (reagują w kontakcie z materią, tak jak cząsteczki). Fale Rtg powstają w próżniowej bańce wyposażonej w dwie elektrody, stąd też zdjęcia rentgenowskie wykonywane są za pomocą specjalnych aparatów wyposażonych w ściankę oraz pionowy stół ze statywem i lampą rentgenowską. [2]

Zdjęcie rentgenowskie mogą mieć różne projekcje. Jedną z nich jest projekcja boczna, dzięki której uwidocznione są tkanki miękkie obrębie krtani. Zobrazować w ten sposób można również jamę krtaniową oraz ocenić jej prawidłową budowę. Tkanki chrzęstne są tym lepiej uwidocznione, im wyższy jest stopień ich uwapnienia. Zdjęcia RTG, wykonywane są również w projekcji tylno-przedniej, która pozwala na zobrazowanie takich struktur krtaniowych, jak fałdy kieszonek krtaniowych, zachyłek Morgagniego oraz fałdy głosowe.

Zdjęcia warstwowe, składające się na dokumentację radiologiczną, wykonywane są kiedy, konieczna jest ocena rozległości guzów i zmian, jakie obecne są w obrębie krtani oraz przydatne są one w ocenie zwężeń. Pozwalają one również na wyeliminowanie zniekształceń wynikających z obecności kręgosłupa w obszarze wykonywanego zdjęcia. [1] Zdjęcia warstwowe czynnościowe dają możliwość obserwacji zachowań głośni w czasie fonacji samogłosek i swobodnego oddychania. [3]

fot. panthermedia

TK

Innym rodzajem obrazowania zmian krtani jest tomografia komputerowa. Jest to badanie szczególnie przydatne, kiedy w obrębie krtani występuje zmiana nowotworowa. Dzięki wysokiej rozdzielczości, uzyskany obraz, bardzo dokładnie uwidacznia obszar guza, jego umiejscowienie oraz wielkość. Tomografia sprawdza się również w przypadku obrazowania takich zmian w obrębie krtani jak obecność torbieli czy też złamań tkanek chrzęstnych, jak również ma swoje zastosowanie w diagnostyce zwężeń.

Laryngografia

W celu lepszego uwidocznienia jamy krtaniowej, korzysta się z badania nazywanego laryngografią. Polega ono na wprowadzeniu środka cieniującego do struktur krtani, dzięki czemu uzyskuje się wyraźniejszy zarys jamy krtaniowej, co pozwala na dokładne określenie zmian i nieprawidłowości w jej kształcie czy budowie. [1] Obecnie badanie to wykonywane jest dość rzadko, czego przyczyną jest wysoka pracochłonność jak również fakt, iż jest to badanie, które jest mało komfortowe i nieprzyjemne dla samego pacjenta. [3]

MR

Jedną z technik obrazowania jest badanie za pomocą jądrowego rezonansu magnetycznego, którego działanie opiera się na magnetycznych właściwościach jąder atomu wodoru. Komórki ciała, umieszczone w polu magnetycznym, ulegają niewielkiemu, indukowanemu namagnesowaniu, co pozwala, w wyniku określania poziomu namagnetyzowania poszczególnych tkanek, na uzyskanie obrazu badanego obszaru. [4]

Badanie z wykorzystaniem MR jest badaniem wykorzystywanym do obrazowania struktur całego ciała. Swoje zastosowanie znalazła ona również w laryngologii, gdyż dzięki temu badaniu, następuje bardzo dokładne uwidocznienie miękkich struktur organizmu, a co za tym idzie, wyodrębnić można dużą liczbę szczegółów.

USG

Ultradźwięki w ultrasonografii spełniają taką rolę jak promienie X w radiologii. Dzięki ultradźwiękom możliwe jest uwidocznienie tkanek bez konieczności podawania kontrastu do badania. Jest to badanie nieinwazyjne, opierające się na działaniu techniki impulsowo- echowej. Ultradźwięki, w dawce bezpiecznej dla pacjenta, przekazywane są wgłąb ciała pacjenta, skąd odbierane są echa drgań poszczególnych organów i narządów, dając obraz tkanek, w zależności od ich właściwości. [5]

Echolaryngografia (ultrasonografia), jest badaniem, w wyniku którego, uzyskać można obraz okolic fałdów głosowych oraz fałdów kieszonki. Jest to metoda, która w łatwy sposób pozwala na ocenę tych obszarów i wskazanie ewentualnych nieprawidłowości czy zmian patologicznych. Badanie USG, może również zostać wykonane od wewnątrz, co pozwala na uzyskanie dwuwymiarowych obrazów badanych struktur, co przydatne jest w ocenie przerzutów w chorobach nowotworowych oraz pozwala na monitorowanie tych obszarów w toku procesu leczenia. [1]