Omdlenia u dzieci i młodzieży, są jedną z najczęstszych przyczyn wizyt u lekarza pediatry, lekarza rodzinnego czy na pogotowiu ratunkowym. Przyczyn można upatrywać w różnego rodzaju problemach, jednak Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne podało wytyczne, według których, omdlenia można skategoryzować jako omdlenia odruchowe, ortostatyczne czy też kardiogenne. Mechanizm omdleń polega na ograniczeniu przepływu mózgowego co skutkuje przejściową utratą świadomości oraz upadkiem.

Najczęstszymi omdleniami w przypadku dzieci i młodzieży są omdlenia ortostatyczne oraz odruchowe. Pozostają one w ścisłym związku z zaburzeniami autoregulacji układu krążenia oraz układu autonomicznego. Nieco rzadszą, ale dużo groźniejszą grupę stanowią omdlenia kardiogenne. Wynika to z faktu, iż omdlenia te, nie są poprzedzone żadnymi objawami, a do utraty świadomości dochodzi w sposób nagły. U ich podłoża leżą poważne wady bądź choroby mięśnia sercowego. Jedną z przyczyn są zaburzenia rytmu serca, które mogą wywoływać omdlenia zarówno z pozycji przyczyny pierwotnej, jak i wtórnej. Do utraty świadomości dochodzi przy zbyt szybkiej lub zbyt wolnej czynności serca, spowodowanej arytmią.
Tachyarytmie stanowią kolejną grupę zaburzeń, które mogą być przyczyną omdleń kardiogennych. Główną nieprawidłowością jest tu częstoskurcz. Zarówno komorowy, jak i nadkomorowy mogą wywołać utratę zmniejszenia przepływu mózgowego oraz utratę świadomości lub też stan bliski omdlenia.
Wśród tachyarytmii można wymienić, między innymi:

• napadowy częstoskurcz nadkomorowy,
• Zespół Wolffa, Parkinsona i White'a (WPW),
• migotanie komór,
• trzepotanie lub migotanie przedsionków,
• zespół wydłużonego odstępu QT.

fot. panthermedia

Bradyartymie również mogą generować stany osłabienia czy omdlenia. Mowa tu o bloku przedsionkowo-komorowym, wrodzonym (występującym często w sytuacjach choroby tkanki łącznej matki) lub nabytym (ujawniającym się po korekcji chirurgicznej wady serca bądź ubytku międzykomorowego). W ramach tej grupy można również wymienić dysfunkcje węzła zatokowego.

Przyczyn omdleń kardiogennych można również upatrywać w zaburzeniach pracy układu stymulującego mięsień sercowy, wad związanych z utrudnionym odpływem krwi z komór serca jak również w wielu innych schorzeniach będących wadą serca lub też mających znaczny wpływ na jego pracę.