Zapalenie zatok przynosowych jest procesem postępującym i obejmującym błony śluzowe nosa oraz przynajmniej jedną z zatok przynosowych. Eksperci wskazali na kryteria diagnostyczne, które muszą zostać spełnione by schorzenie zostało stwierdzone. Należą do nich objawy, początek ich wystąpenia oraz czas ich trwania.
Rok 2005, po raz pierwszy przyniósł publikację europejskiego konsensusu zapaleń zatok przynosowych i polipów nosa, który przygotowany został przez ekspertów Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej. Celem ich pracy było przygotowanie odpowiednich zaleceń diagnostycznych i terapeutycznych, opartych na dowodach i faktach. Efekt ich pracy zawarty w wyżej wymienionej publikacji został potwierdzony przez Europejskie Towarzystwo Rynologiczne, które to w 2007 roku dokonało jego aktualizacji.
Objawy
Zapalenie zatok przynosowych jest postępującym stanem zapalnym błon śluzowych nosa oraz przynajmniej jednej zatoki przynosowej.
Objawami klinicznymi definiującymi zapalenie zatok są:
- niedrożność nosa,
- wydzielina znajdująca się w jamach nosa lub w tylnej ścianie gardła,
- zaburzenia węchu,
- uczucie pełności w obrębie twarzy z towarzyszącym bólem,
- zmiany w badaniu endoskopowym oraz w badaniu tomografem komputerowym.
Podział zapalenia zatok
Głównym podziałem zapalenia zatok, jest podział na zapalenie ostre i przewlekłe.
W przypadku ostrego zapalenia zatok, możemy mówić o nagłym początku dwóch lub więcej objawów, takich jak:
- zaburzenia drożności nosa,
- obecność wydzieliny w jamach nosowych w gardle,
- ból w okolicach twarzy,
- zaburzenia bądź utrata węchu utrzymujące się powyżej 12 tygodni.
Bardzo istotny w rozpoznaniu jest wywiad w kierunku alergii czyli pytania dotyczące takich objawów jak: swędzenie nosa i oczu, kichanie, wodniste katary, łzawienie. W danym przedziale czasowym epizody ostrego zapalenia zatok mogą się powtarzać, jednak by zdiagnozować ostre, nawracające zapalenie zatok, konieczne jest całkowite wyzdrowienie pomiędzy epizodami.
Przewlekłe zapalenie zatok przynosowych diagnozuje się na podstawie objawów, takich jak w przypadku ostrego zapalenia zatok, z tą jedna różnicą, że pomiędzy epizodami ostrego zapalenia zatok, stan błony śluzowej nosa i zatok przynosowych, nie ulega całkowitemu wyzdrowieniu.
Poza tymi dwoma typami zapaleń zatok, można mówić jeszcze o zapaleniach zatok przeziębieniowych/wirusowych, trwających do 10 dni, oraz o zapaleniach zatok nie wirusowych, gdzie objawy nasilają się około 5 dnia jednak trwają krócej niż 12 tygodni.