Nawracające napady duszności są typowym elementem obrazu klinicznego astmy oskrzelowej. Napady duszności w astmie mogą być wyzwolone przez bardzo różne czynniki. Występują zwykle w nocy i nad ranem.
Objawy i przebieg duszności astmatycznej
Duszność astmatyczna, w odróżnieniu od krtaniowej, jest dusznością wydechową. Dziecko z napadem astmy nie ma problemu z nabraniem powietrza, natomiast bardzo utrudniony jest wydech.
Przy próbie wydechu oskrzela zapadają się, co prowadzi do tzw. wydłużenia się wydechu. Towarzyszą temu świsty, słyszalne często gołym uchem (świszczący oddech, z angielskiego: wheezing) Duszności astmatycznej towarzyszy zwykle suchy, nieefektywny kaszel.
Czynnikiem spustowym napadu duszności astmatycznej może być infekcja dróg oddechowych, ale często przyczyną zaostrzeń astmy są różne niespecyficzne bodźce, takie jak narażenie na drażniące gazy, w tym dym tytoniowy, kontakt z alergenem wziewnym (pyłki, sierść zwierząt, kurz domowy), wysiłek fizyczny, nagłe wyjście na zimne powietrze i inne.
Kiedy udać się do lekarza i leczyć duszność astmatyczną
Duszność astmatyczna jest zawsze stanem naglącym, który w skrajnych przypadkach może doprowadzić do zagrożenia życia dziecka. Pacjenci z astmą są zwykle doświadczeni w radzeniu sobie z napadami duszności i posiadają w domu niezbędne leki, ale w przypadku braku poprawy po standardowym leczeniu lub przy szybko postępujących objawach nie należy zwlekać z wezwaniem fachowej pomocy lekarskiej.
Leczenie duszności astmatycznej
Podstawą leczenia napadu duszności w astmie są tzw. krótko działające leki beta-mimetyczne, które każdy chory na astmę posiada na wypadek zaostrzenia choroby (Berotec, Salbutamol, Salamol itp.). Najlepiej stosować je w nebulizacji lub w inhalacji.
Zwykle niezbędne jest też zwiększenie dawki wziewnych kortykosterydów. Należy pamiętać, że podstawą skutecznego leczenia astmy jest przewlekłe leczenie przeciwzapalne, które powinno zapobiec zaostrzeniom. Bardzo ważne jest też maksymalne zmniejszenie narażenia na środowiskowe czynniki drażniące drogi oddechowe, zwłaszcza na dym tytoniowy.
Częste napady duszności powinny być sygnałem, że profilaktyka i leczenie stosowane u dziecka są niewystarczające.