Krwawienia nieduże są najczęściej spowodowane miejscowym stanem zapalnym śluzówki jamy ustnej, gardła lub dziąseł powodującym uszkodzenie małych naczyń żylnych. Takie krwawienia nie są zwykle groźne i ustępują samoistnie. Większe krwawienia mogą być spowodowane uszkodzeniem naczyniaka zlokalizowanego w jamie ustnej lub w gardle, ogólnoustrojowymi skazami krwotocznymi lub innymi chorobami krwi, przewlekłym stosowaniem leków zaburzających krzepnięcie krwi, ciałem obcym, urazem, lub stanem po zabiegu w obrębie jamy ustnej (ekstrakcja zębów, usuwanie migdałków).

Należy również pamiętać o możliwości “rzekomego” krwotoku z jamy ustnej, to znaczy o krwi, która do ust dostała się z całkiem innego źródła krwawienia, np. spłynęła z jam nosowych, została odkrztuszona z układu oddechowego lub cofnęła się z przewodu pokarmowego. Gardło jest silnie ukrwione przez odgałęzienia tętnic szyjnych i przy głębokich uszkodzeniach śluzówki krwawienia mogą być bardzo intensywne. Krwawienie z jamy ustnej i gardła może być bardzo niebezpieczne, grozi bowiem niekontrolowanym dostaniem się krwi i resztek pokarmowych do dróg oddechowych.

Zasadniczo każde krwawienie z jamy ustnej, lub odpluwanie czy odkrztuszanie krwi wymaga pilnej konsultacji lekarskiej. Wyjątkiem mogą być niewielkie krwawienia o oczywistej przyczynie, spowodowane niewielkim mechanicznym uszkodzeniem śluzówki jamy ustnej lub gardła.

Zawsze należy brać pod uwagę możliwość obecności ciała obcego w jednym z trudno widocznych zachyłków jamy ustnej lub gardła oraz o możliwości nagłego ujawnienia się jednej z tzw. skaz krwotocznych, grożących długotrwałym i masywnym krwawieniem. Szczególnie niepokojące są przedłużające się krwawienia po urazach mechanicznych (np. po ekstrakcji zębów) lub tzw. krwawienia opóźnione, czyli krwawienia z miejsc, które pierwotnie wydawały się już zagojone i opanowane.

Przy niedużych, powierzchownych krwawieniach podstawowym postępowaniem powinno być przyłożenie opatrunku uciskowego z gazy, lub przyłożenie specjalnego opatrunku typu Spongostan (o ile jest dostępny w domu). Przy większym krwawieniu – w oczekiwaniu na pomoc lekarską – można spróbować ciasnego wytamponowania krwawiącej okolicy jamy ustnej jałowym bandażem, najlepiej nasączonym solą fizjologiczną lub wodą destylowaną.

Uwaga!

Zawsze należy pamiętać o zabezpieczeniu dziecka przed zachłyśnięciem się krwią do dróg oddechowych. Nigdy nie wolno kłaść dziecka na plecach. Najlepszą pozycją jest pozycja siedząca z pochyleniem do przodu lub pozycja leżąca na boku, ale tak, aby ewentualny spływ sączącej się krwi odbywał się do przodu przez usta, a nie do gardła.