Niedobór wzrostu u dziecka definiuje się jako wzrost nie przekraczający 3 centyla dla danego wieku. Siatki centylowe to wykresy wyznaczające normy różnych parametrów, stworzone na podstawie przebadania tysięcy zdrowych dzieci. Dają one najlepszą odpowiedź na pytanie czy dziecko ma niedobór wzrostu.
Objawy i przebieg niedoboru wzrostu
Wzrost poniżej 3 centyla oznacza, że dane dziecko ma wzrost niższy niż 97% dzieci w tym wieku. W niektórych zaleceniach jako niedobór wzrostu traktuje się wzrost poniżej 10 centyla, to znaczy niższy niż 90% populacji w tym wieku. Normy wzrostu dla różnych grup wiekowych wymagają regularnej aktualizacji. Istniejący w naszej populacji tzw. trend sekularny powoduje, że kolejne roczniki dzieci są coraz wyższe w tym samym wieku. Ponadto dzieci z dużych miast są nieco wyższe i dojrzewają wcześniej od dzieci wiejskich. Wszystko to należy uwzględniać przy ocenie rozwoju dziecka.
Kiedy udać się do lekarza i leczyć niedobór wzrostu
Zasadniczo każdy niedobór wzrostu u dziecka wymaga konsultacji z pediatrą. Konieczne jest wykluczenie różnych przewlekłych chorób objawiających się zahamowaniem wzrastania. W szczególności należy wykluczyć niedobór hormonu wzrostu, choroby nerek i przewodu pokarmowego. Nie należy jednak dziwić się, jeżeli wszystkie badania wypadną prawidłowo, bowiem większość dzieci ze wzrostem niższym niż 3 lub 10 centyl to dzieci zdrowe, mające tzw. konstytucjonalny (uwarunkowany genetycznie) niedobór wzrostu.
Zawsze należy przeanalizować wzrost rodziców. Jeżeli wzrost obojga rodziców jest poniżej 25 centyla (odniesiony do norm dla 18. roku życia), to bardzo prawdopodobne jest, że dziecko jest zdrowe i ma jedynie tzw. rodzinny niski wzrost.
Leczenie niedoboru wzrostu
Najważniejszym postępowaniem domowym u dziecka z niedoborem wzrostu jest okresowe mierzenie dziecka i nanoszenie pomiarów na siatki centylowe. Daje to najlepszy wgląd w prawidłowość rozwoju dziecka. Siatki centylowe są umieszczone na końcu każdej nowej książeczki zdrowia dziecka. Ich wykreślanie nie jest trudne- należy tylko poprosić pediatrę o poradę i instrukcje.
