Migdałki podniebienne leżą między łukami podniebienno-językowymi, a podniebienno-gardłowymi. Przyczyny ich przerostu nie są dokładnie poznane. Pod uwagę bierze się zarówno przerost fizjologiczny (migdałki biorą aktywny udział w produkcji przeciwciał), jak również nawracające ostre infekcje gardła. Rozmiar migdałków jest oceniany w porównaniu z poprzecznym wymiarem gardła środkowego.
Jako małe określa się migdałki znajdujące się w łukach podniebiennych. Średnie zajmują mniej niż połowę odległości między języczkiem podniebiennym a łukami. Duże zajmują przeszło połowę tej odległości. Bezwzględna wielkość migdałków nie jest jednak wskazaniem do zabiegu. Decydują objawy kliniczne.
Tonsillektomia - Objawy i przebieg
Przerost migdałków podniebiennych powoduje zaburzenia drożności dróg oddechowych w obrębie gardła środkowego, które prowadzą do następujących objawów:
- zespół obturacyjnych bezdechów w czasie snu (oceniany u dzieci na podstawie stopnia niedotlenienia organizmu),
- zaburzenia mowy (mowa „kluskowata”),
- trudności w połykaniu zwłaszcza pokarmów stałych.
Szczególnie niebezpieczny jest zespół objawów określanych jako zespół obturacyjnych bezdechów w czasie snu charakteryzujący się :
- głośnym chrapaniem,
- „niespokojnym snem” (częste zmiany pozycji, przyjmowanie pozycji z wyprostowaną, wyciągniętą szyją, otwartymi ustami i wysuniętą żuchwą),
- zaburzeniami rozwoju (niedobór masy ciała i wzrostu) wynikającymi z wysiłku oddechowego,
- trudnościami w nauce wynikającymi z przewlekłego niedotlenienia,
- problemami z koncentracją,
- zaburzeniami zachowania,
- porannymi bólami głowy.
Kiedy udać się do lekarza i leczyć
Przerost migdałków podniebiennych powodujący zespół obturacyjnych bezdechów w czasie snu jest bezwzględnym wskazaniem do zabiegu operacyjnego. Stosuje się wówczas zabieg tonsillotomii, czyli częściowego usunięcia migdałków (przycina się wystającą spoza łuków część migdałka). Innym rodzajem zabiegu jest tonsillektomia, czyli całkowite wyłuszczenie tkanki migdałka wraz z torebką. Bezwzględnymi wskazaniami do tonsillektomii są nawracające (min. 2 razy) ropnie okołomigdałkowe oraz podejrzenie rozrostu nowotworowego.
Uwaga!
U dzieci szczególny niepokój powinno budzić jednostronne powiększenie migdałka podniebiennego, które może być objawem schorzeń nowotworowych, zwłaszcza chłoniaków.
Tonsillektomia - Leczenie
Leczenia domowego niestety nie ma. W sytuacji stwierdzenia objawów przerostu należy zwrócić się o poradę do specjalisty laryngologa.