Jest to przedostanie się ciała stałego do dróg oddechowym z ich zatkaniem co prowadzi do bezpośredniego zagrożenia życia. Najczęściej zdarza się podczas jedzenia lub w przypadku najmłodszych dzieci, podczas zabawy drobnymi elementami zabawek.
Zachłyśnięcie ciałem stałym - Objawy i przebieg
Nagle, zazwyczaj podczas jedzenia, dziecko krztusi się, przestaje oddychać, sinieje i traci przytomność. Przy całkowitym zatkaniu dróg oddechowych po kilku minutach dochodzi do zatrzymania akcji serca i do śmierci. W łagodniejszych przypadkach występuje tylko nasilony, uporczywy kaszel i duszność, bez utraty przytomności.
Kiedy udać się do lekarza i leczyć
Pomoc lekarską (zespół reanimacyjny pogotowia ratunkowego) należy wezwać zawsze gdy istnieje podejrzenie zachłyśnięcia, jednak podstawą działania jest szybkie udzielenie pomocy nawet przez osobę bez wykształcenia medycznego. W wielu przypadkach tylko to może uratować dziecku życie!
Zachłyśnięcie ciałem stałym - Leczenie
Pierwsza pomoc w przypadku zachłyśnięcia ciałem stałym wygląda następująco: Małe dziecko lub niemowlę układamy sobie na kolanach z głową skierowaną w dół lub podnosimy za nogi i uderzamy je pomiędzy łopatki. Sprawdzić palcem, czy w jamie ustnej nie zalegają żadne resztki blokujące przepływ powietrza. Jeśli ciało obce znajduje się w górnej części gardła można spróbować wyjąć je palcem. U starszych dzieci i dorosłych wykonujemy tzw. rękoczyn Heimlicha, który polega na opasującym chwyceniu pacjenta od tyłu, na granicy klatki piersiowej i jamy brzusznej. Jedną dłoń zaciskamy w pięść i opieramy pod dolną część mostka, drugą dłoń układamy na pięści. Mocno zaciskamy ręce i staramy się pchnąć pięść kilka razy pod mostek w kierunku głowy. Celem tego rękoczynu jest gwałtowne zwiększenie ciśnienia w drogach oddechowych, co umożliwia niekiedy odkrztuszenie ciała obcego. W razie potrzeby manewr powtarzamy nawet 10 razy. Pomocne może być sztuczne oddychanie metodą usta-usta (objąć swoimi ustami usta i nos dziecka lub w przypadku dziecka starszego objąć tylko usta i zatkać nos palcami). Jeśli pomimo pomocy nie udało się usunąć z dróg oddechowych ciała obcego a dziecko wciąż nie oddycha, doraźnym ratunkiem pozostaje ominięcie przeszkody w drogach oddechowych poprzez nakłucie tchawicy w okolicy zagłębienia nad mostkiem za pomocą igły o grubym świetle. Wzywając pogotowie ratunkowe należy podkreślić konieczność szybkiego przyjazdu zespołu reanimacyjnego, a nie ogólnego zespołu wyjazdowego. Nawet gdy zachłyśnięcie było łagodne (bez utraty przytomności) - należy wezwać lekarza. Objawy skurczu dróg oddechowych lub ciężkiego zapalenia płuc mogą rozwinąć się dopiero po pewnym czasie od zachłyśnięcia.
