Meningokok to potoczna nazwa Gram-ujemnej dwoinki Neisseria meningitidis. Występuje ona w postaci co najmniej 13 serotypów. Meningokoki mogą powodować bardzo poważne, zagrażające życiu zachorowania. Inwazyjne zakażenie meningokokowe może przebiegać w postaci piorunującej, prowadzącej do zgonu w ciągu paru godzin od pojawienia się pierwszych objawów choroby.
Objawy i przebieg zarażenia meningokokami
W większości przypadków kontakt człowieka z tą bakterią nie prowadzi do żadnych poważnych konsekwencji. Może o tym świadczyć fakt, że 80% dorosłych ma swoiste przeciwciała przeciwmeningokokowe, będące dowodem na przebycie kontaktu z tą bakterią w jakimś okresie swojego życia. U większości ludzi meningokok okresowo bytuje w jamie nosowo-gardłowej (bezobjawowe nosicielstwo). Na innych ludzi przenosi się drogą kropelkową, głównie przez bliski kontakt, taki jak całowanie lub nieprzestrzeganie higieny przy jedzeniu i piciu.
U osób predysponowanych, mających zmniejszoną odporność, bakteria może przełamać bariery śluzówkowe i wywołać ciężkie zakażenie całego organizmu. Czynnikami predysponującymi do inwazyjnych zakażeń meningokokowych są: złe warunki środowiskowe, bierne lub czynne palenie tytoniu, osłabienie organizmu wcześniejszymi infekcjami, wysiłkiem lub stresem oraz czynniki genetyczne (wrodzona predyspozycja do zakażenia, np. przy niedoborach niektórych białek dopełniacza). Istnieją dwa szczyty zachorowań u dzieci: w grupie dzieci najmłodszych (przed 12 miesiącem życia) oraz u nastolatków (15-18 lat).
Kiedy udać się do lekarza i leczyć zarażeń meningokokami
Objawy inwazyjnej choroby meningokokowej są identyczne z objawami posocznicy lub zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, spowodowanych przez inne bakterie.
Są to głównie:
1. Nagły początek choroby z szybko pogarszającym się stanem ogólnym,
2. Zaburzeniami świadomości,
3. Gorączką,
4. Wymiotami,
5. Bólami głowy.
Typowe (ale nie zawsze występujące) jest pojawianie się licznych, niekiedy bardzo dużych wybroczyn krwotocznych na skórze. Niekiedy zmiany skórne są bardzo dyskretne - występują tylko drobne, punkcikowate wybroczynki. Zmiany wybroczynowe na skórze są bardzo ważnym objawem i nigdy nie wolno ich lekceważyć. Wystąpienie opisanych powyżej objawów wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej!
Leczenie zarażenia meningokokami
Leczenia domowego nie ma.