Moczenie nocne objawia się brakiem kontroli oddawania moczu podczas snu. Częściej występuje u chłopców, co tłumaczone jest szybszym rozwojem dziewczynek, zarówno pod względem fizycznym, jak i emocjonalnym. Moczenie mimowolne u małych dzieci jest zjawiskiem fizjologicznym. Niepokój powinno wzbudzić, gdy dziecko skończyło 5. rok życia lub kiedyś już uporało się z tym problemem, a on powraca. Z moczeniem dwukrotnie częściej współistnieją wszelakie opóźnienia rozwojowe.
Wyróżniamy moczenie nocne i dzienne, pierwotne (od urodzenia) i wtórne (po co najmniej półrocznym okresie przerwy). Najczęstsze jest moczenie nocne pierwotne. Mimowolne oddanie dużej objętość moczu następuje w pierwszej 1/3 nocy. Jeżeli ilość moczu jest niewielka, przemawia to raczej za infekcją w obrębie układu moczowego.
Na rozwój kontroli oddawania moczu w przeważającej większości mają wpływ czynniki genetyczne. Wykazano bowiem, że 75% dzieci z moczeniem nocnym ma krewnych I stopnia z tym problemem. Również czynniki rozwojowe i psychospołeczne mają niemały wpływ na wystąpienie tego zaburzenia. Część dzieci z zaburzeniem rozwoju intelektualnego i mięśniowego ma problemy z kontrolą czynności fizjologicznych. Zanikają one po zastosowaniu prostych technik behawioralnych. Wykazano również, że przeżycie sytuacji stresowej zwiększa dwukrotnie ryzyko wystąpienia moczenia. Wśród potencjalnych stresorów można wymienić: narodziny rodzeństwa, przeprowadzkę, udział w wypadku komunikacyjnym, hospitalizację, rozpoczęcie nauki w szkole, oddzielenie od matki na dłużej niż miesiąc, rozpad rodziny, złe warunki socjalne czy doświadczenie przemocy.
Podstawą diagnostyki jest bardzo dokładnie zebrany wywiad i informacje o porze moczenia, częstości i ilości oddanego moczu, współwystępowaniu popuszczania moczu i kału, zaparciach, przyjmowaniu płynów, stanach zapalnych układu moczowego, występowaniu moczenia w rodzinie, sytuacji rodzinnej i czynnikach stresogennych.
By postawić rozpoznanie, należy stwierdzić oddanie moczu, które może być mimowolne bądź zamierzone, do łóżka lub w ubranie, co najmniej dwukrotnie w ciągu w miesiąca. Moczenie nie może być następstwem napadów padaczkowych, przyjęcia substancji psychoaktywnych czy leków nasilających diurezę. Zawsze należy wykluczyć przyczyny somatyczne i neurologiczne.
Postępowaniem z wyboru jest tzw. „trening czystości”, który powinno się rozpocząć w 2. roku życia dziecka. Rodzice powinni zachęcać w formie zabawy do zgłaszania potrzeb fizjologicznych i za każdym razem je za to chwalić. W żadnym wypadku nie należy krzyczeć na dziecko ani go ośmieszać w przypadku niepowodzenia – nasili to dodatkowy stres. Przed snem powinno się ograniczyć ilość wypijanych płynów, a podczas snu zaleca się wybudzanie, zanim dojdzie do zmoczenia, by dziecko załatwiło się w toalecie. Bardzo skuteczne okazują się również techniki behawioralne w postaci nagradzania dni suchych, np. gwiazdki na tablicy w pokoju. W skrajnych przypadkach po konsultacji z lekarzem można zastosować odpowiednią farmakoterapię.