Druga część artykułu poświęconego badaniu stawów biodrowych u noworodków i niemowląt przedstawia ultrasonograficzną metodę oceny stawów biodrowych. Podkreślono zasady postępowania w zależności od wyniku badania USG.
Rozpoznanie ewentualnego zwichnięcia stawu biodrowego metodami badania fizykalnego jest trudne i niepewne, z tego powodu obecnie coraz częściej zalecane jest ultrasonograficzne badanie przesiewowe stawów biodrowych. W szczególności należy je wykonać u wszystkich dzieci ryzyka (obciążenie rodzinne, poród pośladkowy i mnogi) i przy najmniejszym podejrzeniu zwichnięcia.
Badanie USG stawów biodrowych:
Ultrasonograficzna metoda wykrywania dysplazji stawu biodrowego została po raz pierwszy opisana przez Reinharda Grafa w 1980 r. Obecnie we wczesnej diagnostyce dysplazji stawu biodrowego noworodków i niemowląt badanie USG jest postępowaniem z wyboru. W wielu krajach wprowadzono tę metodę jako badanie przesiewowe wykonywane w pierwszych dniach życia dziecka, co pozwoliło na szybkie leczenie zachowawcze oraz ograniczyło liczbę wykonywanych zabiegów operacyjnych.
USG stawów biodrowych wykonuje się jedynie głowicą liniową (5-10MHz) (nie wolno używać głowic sektorowych)! Dziecko powinno leżeć w specjalnej „rynience”. Głowica powinna być ustawiona równolegle do długiej osi trzonu kości udowej, dokładnie w płaszczyźnie czołowej ponad krętarzem większym. Niewłaściwe ułożenie niemowlęcia do badania oraz nieprawidłowe ustawienie głowicy dla zobrazowanie panewki stawowej mogą być źródłem błędów diagnostycznych.
Na ocenę stawów biodrowych w badaniu USG składają się: morfologiczny opis stawu oraz pomiary kątów a i b . Praktycznie poszczególne typy stawu biodrowego (I, II, III, IV) określa się na podstawie morfologii dachu chrzęstnego i kostnego oraz obrąbka panewki (patrz tabela).
Podtypy stawu (a,b,c,d) określa się za pomocą pomiarów kątów a i b. Kąt a (kąt dachu kostnego) i kąt dachu chrzęstnego b określa się zawsze na wydruku zdjęcia za pomocą ołówka, linijki oraz małego kątomierza (Rycina). Nigdy nie posługujemy się w tym celu programem pomiarowym aparatu!