Przez okres ciąży sznur pępowiny stanowi ważny łącznik między organizmem matki a dziecka. Tuż po porodzie pozostałość sznura pępowinowego, czyli kikut pępowiny, wymaga specjalnej troski. O co zadbać w czasie codziennej pielęgnacji, a co powinno nas zaniepokoić?
Co to jest kikut pępowiny?
Pępowina w czasie życia płodowego łączyła organizm dziecka z łożyskiem, dostarczając rozwijającemu się maluchowi składników odżywczych. Tuż po porodzie, kiedy ustaje tętno w pępowinie, zaciska się ją specjalnym, jałowym zaciskiem w odległości ok. 2-3 cm od skóry. Właśnie ta zaciśnięta część nazywana jest kikutem, który po kilku dniach wysycha, aż w końcu odpada,
Jak dbać o kikut?
Przede wszystkim należy unikać zamoczenia kikuta czy to wodą, czy kałem lub moczem. W przypadku zabrudzenia koniecznie należy go delikatnie przemyć wodą z mydłem i osuszyć. Pamiętajmy, że przed przystąpieniem do pielęgnacji kikuta musimy dokładnie umyć ręce, aby nie przenieść zarazków. Do czasu, aż kikut nie zagoi się, w czasie kąpieli należy na niego uważać, aby nie zalać go wodą. Po kąpieli należy delikatnie osuszyć skórę wokół kikuta, np. stosując gazik. Tzw. „pierścień”, który znajduje się pomiędzy skórą a kikutem pępowinowym, powinien być delikatnie przemywany kilka razy w ciągu dnia. W ostatnim czasie zmieniło się podejście co do zakrywania kikuta – jeszcze kilka lat temu uważano, że wręcz należy zakrywać pozostałą część pępowiny. Dziś wskazuje się, że dopływ świeżego powietrza lepiej sprzyja wysuszeniu kikuta niż jego zakrycie czy zalepienie. Kikut powinien odpaść do około 4. tygodnia po porodzie. W miejscu odpadnięcia, czyli pępku, może pojawić się resztka krwi – miejsce to warto dezynfekować produktami niezawierającymi alkoholu (do kupienia w aptece). Alkohol działa drażniąco na skórę dziecka, obecnie stosuje się preparaty na bazie octenidyny, które dezynfekują równie skutecznie, ale nie podrażniają.
Co nas powinno niepokoić?
Gdy zaobserwujemy podrażnienie i obrzęk wokół pępka – mogło bowiem dojść do jego zapalenia – należy skontaktować się z lekarzem. Możliwe, że konieczna okaże się antybiotykoterapia. Jeśli z pępka/kikuta wydobywa się nieprzyjemny zapach, pojawiają się ślady krwi lub ropnej wydzieliny – należy skontaktować się z lekarzem pediatrą, który zaleci dalsze postępowanie.