Małym dzieciom do trzeciego roku życia powinno się podawać leki wziewne przez nebulizator i maskę twarzową lub z inhalatora ciśnieniowego MDI z wykorzystaniem przystawki objętościowej i maski [13,14]. Przystawka objętościowa (tuba) pozwala zwiększyć depozycję leku w dolnych drogach oddechowych u pacjentów, którzy nie są zdolni do wykonania wdechu w momencie uwalniania dawki leku. Korzystając z tuby dzieci poniżej 2,5 roku życia powinny wykonać 10 oddechów, dzieci w wieku przedszkolnym 5 oddechów, a dzieci starsze 2 powolne głębokie wdechy [14].

Nie istnieją żadne przeciwwskazania do nebulizacji jako sposobu podawania leków, a zalecana jest szczególnie tym pacjentom, którym aerozol do dróg oddechowych podać jest najtrudniej  – małym dzieciom do trzeciego roku życia, osobom starszym, niepełnosprawnym ruchowo i psychicznie [3,9,13,14].

Charakterystyka aerozolu wytwarzanego przez nebulizatory jest różna i wpływa na efektywność i bezpieczeństwo terapii. Jaki nebulizator wybrać? Najlepiej taki, który wytwarza aerozol monodyspersyjny, składający się z cząstek o jednakowych wymiarach, a FPF (frakcja cząsteczek drobnych <4,7 µm) stanowi ponad 65% chmury aerozolowej. Ważne jest, aby nebulizacja zapewniała dużą depozycję płucną >50% nominalnej dawki leku (ND), małą depozycję ustno-gardłową (<10% ND) i bardzo małe straty leku w granicach 5-20% ND [3]. Optymalny nebulizator powinien charakteryzować się jak najmniejszą objętością martwą (około 1–3 ml roztworu pozostającego po inhalacji wewnątrz nebulizatora). Zaletą jest również łatwość w obsłudze, konserwacji, lekkość, cicha praca, wyposażenie w wymienne  akcesoria dodatkowe, jak maseczka czy ustnik  [3,9].  

fot. (C) Fotolia

Z obserwacji wynika, że niejednokrotnie główną przyczyną braku osiągnięcia wyrównania astmy jest nieprawidłowe przyjmowanie leków wziewnych, a prawie 80% pacjentów nie opanowało dobrze techniki nebulizacji [13]. Przyczyną niepowodzenia leczenia może być wybór niewłaściwego urządzenia nebulizacyjnego, wytwarzającego gorszy aerozol, zła technika inhalacji skutkująca dużymi stratami leku i małą depozycją płucną, a także stosowanie leków nieprzeznaczonych do tej formy terapii. Wielu pacjentów i opiekunów dzieci chorujących na astmę nie ma świadomości, że warunkiem uzyskania dobrej kontroli jest regularne i prawidłowe przyjmowanie leków, a bezpieczeństwo i skuteczność terapii zależą w dużej mierze od właściwego korzystania z urządzenia inhalacyjnego.

Z uwagi na tę sytuację firma AstraZeneca zdecydowała się powołać inicjatywę umożliwiającą pacjentom szerszy dostęp do wiedzy o chorobach i skutkach ich nieprawidłowego leczenia. Tak powstała Akademia Oddychania - kampania wspierająca świadome leczenie chorób oskrzeli i płuc. Celem kampanii jest dostarczenie rodzicom małych pacjentów i pozostałym pacjentom wiedzy o przebiegu schorzeń układu oddechowego, a także o znaczeniu dla kontrolowania choroby prawidłowego doboru i właściwego używania urządzeń inhalacyjnych. Wiedza ta będzie przekazywana przez odpowiednio przygotowane pielęgniarki-Edukatorki podczas warsztatów. Poradę będzie można także uzyskać w wielu aptekach, które wzięły udział w spotkaniach edukacyjnych zorganizowanych specjalnie dla farmaceutów.

W dobie powszechnej komputeryzacji ogromną rolę w procesie edukacji odgrywają serwisy internetowe, dlatego jednym z narzędzi wykorzystanych w kampanii jest serwis www.akademiaoddychania.pl, gdzie można znaleźć filmy instruktażowe dotyczące zarówno inhalatorów, jak i nebulizacji. W serwisie będą także na bieżąco publikowane terminy warsztatów dla rodziców dzieci z astmą i pozostałych pacjentów.