Występuje w większości przypadków u dzieci oraz osób młodych. Cały czas trwają badania, zbliżające nas do poznana tej choroby, w której organizm nie jest w stanie produkować insuliny. Na schorzenie tego typu cierpi około 10% cukrzyków, a przyczyny jej rozwoju cały czas budzą wątpliwości. Do dziś nasza wiedza na temat cukrzycy typu 1 nie jest wystarczająca, ale cała uwaga skupiona jest na roli układu immunologicznego oraz czynników genetycznych.

Jakie jest podłoże cukrzycy typu 1 o podłożu autoimmunologicznym?

Przez bardzo długi czas prowadzono badania,  mające na celu poznanie czynników odpowiedzialnych za rozwój cukrzycy typu 1. W chwili obecnej wykazano, że do jej rozwoju dochodzi na skutek pobudzenia układu immunologicznego (odpornościowego), który niszczy zdrowe komórki trzustki, których zadaniem jest produkcja insuliny. Komórki te (tzw. komórki beta) wytwarzają insulinę, na skutek wzrostu poziomu cukru we krwi i wpływają na jego obniżenie. W sytuacji, gdy zniszczonych zostanie około 90% komórek beta, u pacjenta widoczne są pierwsze objawy cukrzycy typu 1. Niepodjęte na czas leczenie, bądź jego zaniedbywanie może prowadzić do wielu chorób a nawet zagrażać życiu.

Najnowsze badania wykazały także, że cukrzyca tego typu może być dziedziczona. W chwili obecnej znaleziono 18 lokalizacji genetycznych, oznaczonych sygnaturą IDDM1-IDDM18, które mogą być związane z rozwojem tej choroby. Region ten zawiera geny HLA, które kodują białka głównego układu zgodności tkankowej. Niestety czynniki genetyczne nie wyjaśniają mechanizmu rozwoju cukrzycy typu 1, zatem konieczne są dalsze badania i obserwacje. W przypadku tego schorzenia szczególną uwagę zwrócono na udział czynników o podłożu autoimmunologicznym (w wyniku kontaktu organizmu z czynnikiem infekcyjnym dochodzi do rozwoju stanu zapalnego wysp trzustkowych). Konsekwencją tego jest pojawienie się we krwi określonych przeciwciał, między innymi  przeciwinsulinowych. Na tym etapie cukrzyca typu 1 nie jest identyfikowalna, dopiero gdy dojdzie do uszkodzenia znacznej ilości komórek beta wysp trzustkowych, pojawiają się pierwsze objawy. 

fot. panthermedia

Wśród  innych przyczyn, prowadzących do rozwoju cukrzycy typu 1 wymienia się także wirusy, a w szczególności wirus Coxackie oraz czynniki środowiskowe takie jak dieta oraz klimat, w którym dany pacjent przebywał w okresie dzieciństwa, starszy wiek matki, cukrzyca u rodzica czy obecność chorób o podłożu autoimmunologicznym.  
W chwili obecnej cały czas trwają badania poszukujące bezpośrednich czynników odpowiedzialnych za rozwój wyżej opisanego schorzenia oraz sposobów jego skutecznego leczenia.