ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej jest schorzeniem uznanym za przewlekłe, w którym dominujące objawy związane są ze sferą poznawczą funkcjonowania. Dotyczą one triady: zaburzenia uwagi, nadruchliwość i impulsywność, które utrzymują się u dziecka przez określony czas. ADHD jest przedmiotem terapii lekarzy psychiatrów oraz psychologów, jednak niesie ono ze sobą także skutki, które mogą dotyczyć innych układów organizmu, jak na przykład układu krążenia.
Attention deficit hyperactivity disorder, czyli ADHD, a zgodnie z polską nomenklaturą – zespół nadpobudliwości psychoruchowej, jest zaburzeniem, dla którego charakterystyczne są wzorce takie jak: zaburzenia uwagi, nadruchliwość i impulsywność. Ta triada kryteriów diagnostycznych, jak również utrzymywanie się ich przez okres, co najmniej 6 miesięcy, jest podstawą do diagnozy, a zarazem punktem wyjścia do podjęcia działań terapeutycznych oraz leczniczych. Choroba ta, zgodnie z rekomendacjami Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (DSM-5), uznana jest za schorzenie przewlekłe. [1]
Główne „składowe” zespołu hiperkinetycznego (ADHD) są swoistym pakietem pewnych osiowych objawów, które występują u wszystkich dzieci, u których zdiagnozowano schorzenie, jednakże u każdego z pacjentów, nasilenie tych objawów może być różne. ADHD jest także związane z zaburzeniami, a w zasadzie deficytem uwagi, co jest najczęściej pojawiającym się zaburzeniem nuerobehawioralnym występującym w dzieciństwie. To właśnie przez deficyt uwagi u dziecka, może dochodzić do pogorszenia jego funkcjonowania, gorszych wyników w nauce czy pogorszenia się relacji zarówno z rówieśnikami, jak i z rodziną. [2]
Jak pokazuje doświadczenie specjalistów, pacjenci cierpiący na ADHD, pozostają w polu zainteresowań nie tylko lekarzy psychiatrów, ale także specjalistów z zakresu kardiologii. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest zaburzenie równowagi autonomicznego układu nerwowego, jak również fakt, że leki stosowane w łagodzeniu objawów ADHD wpływają na działanie układu krążenia.
Z punktu widzenia badań
Powołując się na badania, przeprowadzone na pacjentach Poradni Zdrowia Psychicznego dla Dzieci, Młodzieży i ich Rodzin SPDSK w Warszawie [1], warto przyjrzeć się wnioskom jakie płyną z poczynionych obserwacji.
fot. panthermedia
Grupa badawcza
Grupę badawczą stanowiło 36 osób płci męskiej w wieku od 7 do 17 lat. U wszystkich objętych badaniem stwierdzono spełnianie wszystkich kryteriów diagnostycznych w kontekście ADHD, a w momencie przeprowadzania badań, nie byli oni poddani leczeniu farmakologicznemu. Co więcej, ze względu na zróżnicowanie pod względem rozwojowym, grupę badawczą podzielono na 3 podgrupy, gdzie w każdej przeprowadzono badanie podmiotowe i przedmiotowe, 12-odprowadzeniowe badanie elektrokardiograficzne, badanie radiologiczne klatki piersiowej oraz przezklatkowe dwuwymiarowe badanie echokardiograficzne. Ponadto, badania uzupełnione były o wywiad z rodzicami.
Obserwacje
Aktywność fizyczna
Zgodnie z przeprowadzonym wywiadem stwierdzono, że pomimo wyraźnej nadpobudliwości i impulsywności oraz zaburzeń równowagi, aktywność fizyczna badanych była niewystarczająca lub niedostosowana do ich potrzeb. Odnosi się to bezpośrednio do zaleceń WHO, które wskazują jednoznacznie na potrzebę aktywności fizycznej, jako czynnika minimalizującego śmiertelność. Stąd też, promocja zdrowia oraz profilaktyka (w kontekście ogólnym, ale także w odniesieniu do dzieci cierpiących na ADHD), opiera się w dużej mierze na propagowaniu nawykowej aktywności fizycznej już od najmłodszych lat życia.
