Głównym problemem i barierą rozmów lekarzy w Polsce z ukraińskimi mamami o obowiązkowych szczepieniach jest najczęściej bariera językowa. Ukraińska mama nie zawsze włada językiem polskim, co utrudnia jej komunikację i komunikację z nią. Dodatkowo wizyty w poradni zwykle mają miejsce wtedy, gdy dziecko jest chore i potrzebuje pilnej pomocy medycznej. To sprawia, że kwestia szczepień schodzi w takiej sytuacji na dalszy plan.
Inną barierą do pokonania jest obciążenie emocjonalne opiekuna związane z wizytą w poradni zdrowia dla dzieci. Sprawia ono, że ukraińska mama nie zawsze jest w stanie skupić się na temacie szczepień. Brak zaufania do lekarza oraz różnice kulturowe również nie ułatwiają komunikacji. Lekarze natomiast, mało kiedy znają język ukraiński, co dodatkowo utrudnia przekazywanie informacji medycznych i ważnych instrukcji dalszego postępowania.
W sytuacji poradnianej lekarz najczęściej ma ograniczony czas na samą wizytę i nie zawsze jest w stanie porozmawiać z ukraińską mamą o obowiązkowych szczepieniach dla dzieci w sposób odpowiedni, szczególnie gdy nie ma dostępu do tłumacza. W związku z tym, najlepszym momentem do rozmowy o szczepieniach może być sytuacja, gdy dziecko jest zdrowe, a mama w spokoju może skupić się na przekazywanych informacjach.
Spokojna rozmowa
Lekarze powinni poruszać temat szczepień podczas wizyt, gdy jest spokojna atmosfera, ponieważ nie ma pewności, czy mama zgłosi się na szczepienie, gdy dziecko wyzdrowieje. Warto zauważyć, że system szczepień w Polsce różni się nieco od tego na Ukrainie. Ukraińskie mamy mieszkające w Polsce muszą planować szczepienia z wyprzedzeniem i samodzielnie pamiętać o terminach.
Ale tak naprawdę, to każda sytuacja jest dobra do rozmowy o szczepieniach, nawet gdy dziecko jest chore, jako dodatkowo istotny szczegół ważny ze względu na dobro dziecka .
Wspomnienie o szczepieniach może zapalić "iskrę informacyjną" i sprawić, że mama przypomni sobie o tym później lub poruszy temat w rozmowie z innymi osobami. Każdy kanał informacyjny jest wartościowy, ale najlepszym momentem do przekazania informacji jest spotkanie lekarza ze zdrowym dzieckiem i spokojną mamą. Rozmowa z mamą, która może być nieufna wobec szczepionek lub obawia się sytuacji w nowym kraju, powinna zacząć się delikatnie, aby nie przytłoczyć jej informacjami. Istnieje kilka wyzwań, takich jak niepokój, różnice kulturowe, bariera językowa oraz brak zaufania do nowego lekarza, które należy przełamać.
Empatia
Aby pomóc lekarzowi przełamać te bariery psychologiczne, ważne jest stworzenie przestrzeni i atmosfery, w której lekarz może spokojnie porozmawiać z mamą. Niestety, rutynowe obowiązki lekarza pediatry w przychodni często ograniczają czas na takie rozmowy, zwłaszcza w okresie infekcyjnym, kiedy jest dużo pacjentów.
Lekarz powinien zastanowić się nad tym, co może powodować niepokój u mamy
i spróbować odpowiedzieć sobie na pytanie, jak można rozwiać jej obawy. Warto zaczynać rozmowę od ogólnych tematów i stopniowo wprowadzać kwestie związane ze szczepieniami, obserwując reakcje mamy i dostosowując się do jej potrzeb. Empatia, cierpliwość oraz życzliwość mogą pomóc w zbudowaniu zaufania i ułatwić komunikację, co pozwoli na skuteczne przekazanie informacji na temat szczepień.
Konkretna komunikacja
Aby skutecznie rozmawiać z mamą na temat szczepień, lekarz powinien zapytać wprost o jej obawy i trudności związane z podjęciem decyzji. Lekarz może wtedy odnieść się do jej niepokoju. Ważne jest też, aby lekarz dowiedział się, co ukraińska mama wie na temat szczepień w kraju w którym przebywa, jakie szczepienia są obowiązkowe i czy dziecko ma dokumentację z poprzednich szczepień. Jeżeli pojawiają się wątpliwości, lekarz powinien je w możliwie najprostszy sposób wyjaśnić.
Lekarze powinni przedstawić argumenty dotyczące potrzeby szczepień dzieci
i wyjaśnić, dlaczego uodparnianie jest ważne dla zdrowia dziecka. Podkreślenie, że dbałość mamy o zdrowie dziecka jest dowodem dobrego rodzicielstwa, może pomóc w przekonaniu do szczepień.
Ważne jest, aby lekarz był przygotowany na rozmowę z rodzicami, mając opracowany plan przekazu informacji. Ze względu na ograniczony czas w przychodni, dobrym rozwiązaniem jest gdzie lekarz opracuje własny szablon postępowania, aby skutecznie przekazać istotne informacje.
Należy pamiętać, że ważna jest rozmowa, a nie dyskusja, bo rozmowa jest kluczowa w budowaniu zaufania i współpracy z rodzicami. Same komunikaty ze strony lekarza powinny być jasne i klarowne, pokazując, jakie szczepionki są obowiązkowe, darmowe, dodatkowe i płatne. Lekarze powinni też tłumaczyć rodzicom, dlaczego niektóre szczepienia są wymagane, a za inne trzeba zapłacić. Wiedza na temat systemu szczepień w obu krajach może być pomocna w rozmowie z rodzicami. Rozpoczęcie rozmowy może spowodować impuls do szukania wiedzy na ten temat poza gabinetem.
Co pokazała kampania “Powiedz TAK szczepieniom” prowadzona przez UNICEF i Fundację Instytutu Matki i Dziecka warto wykorzystywać różne kanały informacyjne, takie jak ulotki w przedszkolach, aptekach czy urzędach, oraz materiały edukacyjne w mediach społecznościowych. Oprócz samych wizyt u lekarza, istnieje wiele materiałów edukacyjnych dotyczących szczepień, które pojawiają się w różnych mediach. Rodzice mogą natrafić na te informacje podczas przeglądania internetu, dlatego tak ważne jest odpowiednie pozycjonowanie haseł związanych ze szczepieniami.