Trzecia część artykułu omawiającego etapy prawidłowego rozwoju dziecka, poświęcona rozwojowi w drugim i trzecim roku życia. Opisano umiejętności jakie dziecko powinno nabyć w poszczególnych miesiącach oraz sygnały alarmowe wymagające konsultacji z lekarzem.
3 ROK ŻYCIA
Dziecko zaczyna uświadamiać sobie przynależność do własnej płci, zaczyna rozumieć, że rośnie i będzie kiedyś dorosłe. Bawi się już z innymi dziećmi, naśladując ich zabawę. Pojawiają się zachowanie lękowe, np. agresja na oderwanie od matki (pójście do przedszkola). Ukończenie 3 roku życia zamyka fazę rozwoju wczesnodziecięcego, którego wspólne cechy określają:
- ciągle intensywny, ale wyraźnie zmniejszający się dynamizm wzrastania
- intensywny rozwój narządu ruchu,
- rozrost tkanki tłuszczowej
- najszybsze tempo rozwoju ośrodkowego układu nerwowego
- stabilizacja wyprostowanej pozycji ciała
- uzyskanie pełnego uzębienia mlecznego
- pełny rozwój mowy.
30 MIESIĄC – SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE W ROZWOJU
- U – dziecko nie wskazuje przedmiotów wg nazwy, nie naśladuje kresek poziomych i pionowych w rysowaniu, nie buduje prostych zdań,
- E - nie podejmuje wspólnych zabaw z dorosłymi, nie wykazuje inicjatywy, twórczości, brak zabaw tematycznych i konstrukcyjnych, nie wykonuje prostych czynności samoobsługi: mycia, jedzenia, ubierania, sygnalizowania potrzeb fizjologicznych, nie przejawia własnej woli, zróżnicowanych reakcji na różne sytuacje społeczne
- R – nie wchodzi i nie schodzi ze schodów samodzielnie, nie skacze z miejsca, nie podnosi szklanki z wodą lub kruchego przedmiotu
Jeśli dziecko w tym wieku jest nadmiernie związane z matką, nie przejawia zachować świadczących o własnej odrębności i samodzielności, należy podjąć intensywne działania diagnostyczno-terapeutyczne.
36 MIESIĄC – SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE W ROZWOJU
- U – nie rozpoznaje przedmiotów wg użytku, nie buduje mostu z 3 klocków, nie próbuje rysować koła, nawlekać korali, nie mówi zdaniami, ma ubogi słownik, nie posługuje się wszystkimi częściami mowy, zaimkiem „ja”, mówi niewyraźnie
- E - nie przejawia własnego „ja”, własnej woli i pragnień, nie rozstaje się z matką, nie jest samodzielne w prostych czynnościach życia codziennego, nie sygnalizuje i nie załatwia samodzielnie potrzeb fizjologicznych
- R – nie stoi na jednej nodze przez chwilę, nie pedałuje na rowerku, nie próbuje wykonać szerokiego skoku.
fot. ojoimages
3-letnie dziecko prawidłowo rozwinięte powinno całkowicie opanować umiejętność swobodnego poruszania się, samoobsługi w prostych czynnościach życia codziennego, posługiwania się zdaniami i bogatym słownictwem oraz wykazywać własną psychiczną odrębność i autonomię.
Materiały źródłowe
- T. Hellbrügge, J., Hermann von Wimpffen: Pierwsze 365 dni życia dziecka. Fundacja na Rzecz Dzieci Niepełnosprawnych, Warszawa 1992.
- M. Dyga-Konarska, A.Bielawska: Sygnały ostrzegawcze w rozwoju psychoruchowym dziecka do lat 3. Informator dla pediatrów i rodziców. Warszawa 2000.
- M.Rybakowa, O.Torbus: Kryteria oceny rozwoju psychoruchowego dziecka w wieku od 0-3 lat i fizycznego do lat 18. W: Wybrane problemy pediatryczne w praktyce lekarza rodzinnego. Red.: I.Norska-Borówka, W.Lukas. ŚAM 1999.