Schemat szczepienia:

Stosuje się domięśniowo, dla uzyskania pełnej odporności konieczne jest podanie jednej dawki podstawowej i jednej dawki przypominającej (podanej w 6-12 miesięcy po pierwszej dawce). Można szczepić dzieci od 2 roku życia.

Nasza rekomendacja:

Aktualnie wydaje się, że nie ma wskazań do rutynowego szczepienia zdrowych dzieci przeciwko wzw A. Wyjątkiem może być planowany wyjazd do krajów o wysokiej zachorowalności na wzw A lub zamieszkiwanie w regionie o szczególnie wysokiej częstości zachorowań (szczegółowych informacji może udzielić terenowa Stacja SANEPID).

2) GRYPA

Grypa jest chorobą potencjalnie zagrażającą życiu i w każdym sezonie grypowym zdarzają się przypadki ciężkich przebiegów, lub powikłań, kończących się niestety zgonem pacjenta. Dotyczy to w szczególności ludzi najstarszych lub dzieci. Do najczęstszych poważnych powikłań grypy należą: zapalenie płuc i oskrzeli, zapalenie ucha i zatok, a nawet zapalenie mięśnia sercowego, mózgu i opon mózgowych. Grypa może być przyczyną powikłań neurologicznych i psychicznych, a nawet zgonu. Szacuje się, że w całym XX wieku śmierć z powodu grypy i jej powikłań poniosło ponad 50 milionów ludzi! W latach 1980-1997 w Polsce wystąpiło 11 epidemii grypy, w czasie których zarejestrowano 1177 zgonów z tego powodu.

Do grupy WYSOKIEGO RYZYKA POWIKŁAŃ POGRYPOWYCH zaliczane są:

• dzieci chorujące na przewlekłe choroby układu sercowo-naczyniowego lub oddechowego w tym na astmę
• dzieci, które w minionym roku często były leczone z powodu chorób takich jak: cukrzyca, choroby nerek, hemoglobinopatie lub niedobory odporności
• dzieci i młodzież (od 6 miesiąca życia do 18 roku życia) przewlekle leczone preparatami kwasu acetylosalicylowego
• współmieszkańcy osób z grupy ryzyka powikłań
• wszystkie dzieci w wieku od 6-23 miesięcy

Stosowanie szczepienia przeciwko grypie powoduje znaczny spadek częstości zachorowań i powikłań pogrypowych. Według różnych badań szczepienie pomaga zmniejszyć ryzyko powikłań lub zgonów o 30-91%. Szczepienia są bezpieczne, skuteczne i efektywne zarówno w aspekcie zdrowotnym jak i ekonomicznym. Amerykańskie zalecenia dotyczące szczepień ochronnych zalecają rutynowe, coroczne szczepienie przeciwko grypie wszystkich zdrowych dzieci w wieku 6-23 miesięcy oraz wszystkich dzieci w wieku powyżej 6 miesięcy, należących do opisanych powyżej grup ryzyka.

Dostępne w Polsce szczepionki:

• Begrivac (Chiron) - inaktywowana typu rozszczepiony wirion
• Fluarix (Glaxo SmithKline) - inaktywowana typu rozszczepiony wirion
• Vaxigrip Junior (Aventis Pasteur) - inaktywowana typu rozszczepiony wirion
• Influvac (Solvay) - inaktywowana, podjednostkowa
• Fluvirin (Medeva Pharma) - inaktywowana, podjednostkowa

Szczepionki są relatywnie tanie: jedno opakowanie kosztuje około 20-30 złotych. Aktualnie w trakcie intensywnych badań klinicznych jest szczepionka możliwa do podawania donosowego w formie spray'u za pomocą specjalnego aplikatora.

Schemat szczepienia:

Dorośli i dzieci powyżej 12. rż.: jednorazowo jedna dawka. Dzieci 4.-12. rż.: jednorazowo jedna dawka, ale u dzieci, które w ostatnich 4 latach nie otrzymały szczepionki przeciw grypie należy podać drugą dawkę po upływie przynajmniej 4 tyg. Dzieci 6. mż - 3 rż.: 2 dawki w odstępie przynajmniej 4 tyg.

Nasza rekomendacja:

Bezwzględnie szczepić przed każdym sezonem grypowym dzieci w wieku powyżej 6 miesięcy, obciążone opisanymi powyżej przewlekłymi chorobami. Bardzo poważnie należy rozważyć rutynowe szczepienie wszystkich zdrowych dzieci w wieku 6-23 miesięcy.

3) OSPA WIETRZNA

Ospa wietrzna jest chorobą zakaźną powodowaną przez wirus varicella-zoster (VZV). Szczyt zachorowań występuje w wieku 5-9 lat, ale choroba może zdarzyć się w każdym wieku. U dzieci o prawidłowej odporności choroba zwykle ma przebieg łagodny, ale niekiedy może powodować poważne powikłania.

Wbrew potocznej opinii, traktującej ospę wietrzną jako chorobę łagodną, powikłania ospy są poważnym problemem zdrowotnym w skali społeczeństwa. Pomimo, że poważne powikłania dotyczą jedynie 1-3% wszystkich chorych na ospę dzieci, to z uwagi na dużą ogólną liczbę zachorowań - także bezwzględna liczba powikłań jest bardzo duża. Właśnie z tego powodu w wielu krajach od wielu lat postuluje się wdrożenie powszechnego programu szczepień przeciwko ospie.

Powikłania po ospie to przede wszystkim: zapalenia płuc, zapalenie móżdżku z poważnymi objawami neurologicznymi, zakrzepy i udary mózgowe (mogące nawet być przyczyną nagłego zgonu), wtórne zakażenia paciorkowcowe, zapalenie stawów i zespół Reye'a (ostra niewydolność wątroby z objawami neurologicznymi).

Wśród dzieci poniżej 14 roku życia śmiertelność w przebiegu ospy wietrznej szacuje się na od 2 do 10 zgonów na każde 100.000 zachorowań. Regularnie opisuje się (także w naszym kraju!) spowodowane przez ospę zgony dzieci uprzednio całkowicie zdrowych. U dorosłych, którzy zachorowali na ospę w starszym wieku śmiertelność wynosi aż 50 zgonów na każde 100.000 zachorowań. Dane z USA mówią, że w samym tylko stanie Kalifornia, w latach 1988-2000 zarejestrowano wśród dzieci aż 228 przypadków zgonów związanych z infekcją wirusem ospy wietrznej.

fot. panthermedia

Z tego powodu American Academy of Pediatrics już od roku 1995 rekomenduje rutynowe szczepienie przeciwko ospie wszystkich dzieci w wieku powyżej 12 miesięcy, które nie przeszły jeszcze ospy w sposób naturalny. Także opublikowany w roku 2004 konsensus europejski (EuroVar) zaleca objęcie masowymi szczepieniami przeciwko ospie wszystkich zdrowych dzieci w wieku 12-18 miesięcy oraz dodatkowo zaszczepienie wszystkich zdrowych dzieci w wieku poniżej 13 lat, które nie chorowały na ospę. Jako optymalne postępowanie zalecono stosowanie poczwórnej szczepionki przeciwko odrze, śwince, różyczce i ospie w 13-15 miesiącu życia.