Pikosiarczan sodu jest substancją o miejscowym działaniu przeczyszczającym. Jest on prolekiem, który sam w sobie nie wywiera wpływu na motorykę jelita grubego, jednak pod wpływem bakterii jelitowych jest on przekształcany do swojej aktywnej formy, która odpowiedzialna jest za przyspieszenie pasażu jelitowego [1].
Spis treści:
- Jak działa pikosiarczan sodu?
- Kiedy warto sięgnąć po preparaty pikosiarczanu sodu
- Kiedy należy skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem leczenia?
- Dlaczego warto wybrać Pikopil?
- Wnioski
Jak działa pikosiarczan sodu?
Działa on na dwa sposoby. Po pierwsze bezpośrednio wpływa na komórki śluzówki jelita grubego co przyspiesza ruchy robaczkowe tego narządu i to właśnie to działanie wydaje się być podstawowym mechanizmem, który daje efekt przeczyszczający. Po drugie zmniejsza on wchłanianie sodu oraz wody z jelita grubego do krwi zwiększając jej ilość w świetle jelita. Ten mechanizm na pierwszy rzut oka podobny jest do mechanizmu działania innego przedstawiciela tej grupy leków czyli bisakodylu. Na uwagę zasługuje jednak fakt, iż bisakodyl wpływać może na procesy wchłaniania jonów już w jelicie cienkim, co nie zawsze stanowi efekt pożądany [3,4,5].
Preparaty pikosiarczanu sodu ze względu na to iż muszą zostać aktywowane przez bakterie jelitowe swoje działanie rozwijają około 6-12 godzin po przyjęciu doustnym. Podobnie jak inne środki przeczyszczające mogą być one bezpiecznie stosowane u Pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i wątroby, gdyż w bardzo niewielkim stopniu wchłaniają się z przewodu pokarmowego, a ta część która zostanie w jelicie wchłonięta do krwioobiegu zostaje bardzo szybko inaktywowana przez komórki wątrobowe [6].
Kiedy warto sięgnąć po preparaty pikosiarczanu sodu
Pikosiarczan sodu używany był przez wiele lat w połączeniu z cytrynianem magnezu jako środek przeczyszczający służący Pacjentom w trakcie przygotowania do kolonoskopii. Już wtedy obserwowano znacznie mniejszą ilość działań niekorzystnych oraz lepszą tolerancję tego preparatu w stosunku do wcześniej stosowanych metod przygotowania do tego badania [7].
Właśnie ze względu na tę niewielką ilość działań niepożądanych naukowcy zainteresowali się pikosiarczanem sodu prowadząc liczne badania dotyczące jego użyteczności w leczeniu przewlekłych lub nawrotowych zaparć. Efektem tego są liczne badania na dużych grupach Pacjentów, które wykazały jej skuteczność w leczeniu tej jednostki chorobowej [8].
Co więcej na uwagę zasługuje fakt, iż preparat ten bezpieczny jest w tym wskazaniu w każdej grupie wiekowej. Bezpieczeństwo jego stosowania wykazano w grupie osób w wieku podeszłym, ale także u dzieci. Wyjątek stanowią dzieci poniżej 4 roku życia, jednak nie jest to związane z potencjalnym ryzykiem działań niepożądanych, a z faktem, iż w tej grupie wiekowej flora bakteryjna przewodu pokarmowego nie jest jeszcze w pełni rozwinięta, a co za tym idzie pikosiarczan sodu nie może rozwinąć swojego pełnego działania [9].
Kiedy należy skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem leczenia?
Ze względu na korzystny profil bezpieczeństwa preparat ten może być stosowany doraźnie w leczeniu zaparć nawet bez konsultacji z lekarzem. Pamiętać jednak należy o tym, iż są takie jednostki chorobowe, w których nie jest on zalecany, a są nimi niedrożność przewodu pokarmowego, ostre choroby zapalne jelit, a także inne stany ostre w obrębie jamy brzusznej, w przebiegu których zaparcie może być jednym z objawów, jak na przykład zapalenie wyrostka robaczkowego. Dlatego właśnie w razie wystąpienia dodatkowych niepokojących objawów przed zastosowaniem tego preparatu należy skonsultować się z lekarzem. Do takich właśnie objawów alarmowych należą: gorączka, obecność krwi w stolcu, znaczny spadek masy ciała, anemia, wyczuwalny w badaniu brzucha guz oraz obecność w najbliższej rodzinie chorób nowotworowych jelita grubego lub nieswoistych zapaleń jelit. Pamiętać ponadto należy o tym, iż pikosiarczan sodu nie powinien być stosowany w sytuacji, gdy objawy wywołane są odwodnieniem Pacjenta, co bardzo często zdarza się u Pacjentów w wieku podeszłym [10].
Dlaczego warto wybrać Pikopil?
Jak zostało wspomniane już wcześniej pikosiarczan sodu ze względu na swój sposób należy do tej samej grupy leków co bisakodyl i to właśnie te dwa preparaty są przez naukowców porównywane najczęściej. Badanie porównawcze tych dwóch leków pokazują, iż zarówno pikosiarczan sodu jak i bisakodyl są preparatami skutecznymi w leczeniu zaparć przewlekłych, jednak pikosiarczan sodu charakteryzuje się wyższą skutecznością [11]. Istotną kwestią jest również fakt, iż bisacodyl wchodzi w interakcję z lekami zmniejszającymi kwaśność soku żołądkowego, które stosowane są w leczeniu choroby wrzodowej żołądka, czy też refluksu żołądkowo-przełykowego. Równoczesne stosowanie bisakodylu z tymi preparatami powodu wzrost ryzyka podrażnienia błony śluzowej żołądka [12]. Interakcja taka nie jest opisywana w przypadku pikosiarczanu sodu co tym bardziej przemawia za bezpieczeństwem jego stosowania.
Wnioski
Pikosiarczan sodu ze względu na swoją wysoką skuteczność stanowi dobrą alternatywę w leczeniu zaparć przewlekłych oraz nawrotowych, a jego profil bezpieczeństwa pozwala na jego wykorzystywanie we wszystkich grupach wiekowych powyżej czwartego roku życia. Pamiętać należy jednak, iż w niektórych sytuacjach zaparcie jest tylko jednym z objawów poważnej choroby jelita grubego i w szczególności przy współistnieniu objawów alarmowych wymaga ono konsultacji z lekarzem.