Cukrzyca typu 1 (DM1) jest to choroba ogólnoustrojowa, charakteryzująca się hiperglikemią, będąca skutkiem braku działania insuliny. W ciągu ostatnich 25 lat gwałtownie wzrosła zachorowalność na cukrzycę typu 1 w większości krajów europejskich. Polska należy do krajów o najwyższej dynamice wzrostu zachorowań. Cukrzyca typu 1 ujawnia się a zwykle między 10 a 14. rokiem życia, a większość zachorowań występuje do 30 r.ż.
DM1 stanowi ok. 10% wszystkich typów cukrzycy. Spowodowana jest zniszczeniem przez autoprzeciwciała komórek beta trzustki produkujących insulinę. Przewlekłe zwiększone stężenie cukru we krwi może być przyczyną uszkodzeń różnych narządów: oka, nerek, serca, nerwów naczyń krwionośnych. Przyczyna pojawienie się autoprzeciwciał nie jest do końca poznana. Istotna jest predyspozycja genetyczna, rolę odgrywają także czynniki środowiskowe . W populacji polskie utrzymuje się sezonowość zachorowań – miesiące jesienne i zimowe. Cukrzyca typu 1 częściej występuje u osób chorujących na pierwotną niedoczynność tarczycy (choroba Hashimoto), nadczynność tarczycy (choroba Gravesa i Basedowa), celiakię, bielactwo, niedokrwistość Addisona i Biermera, pierwotną niedoczynność nadnerczy (choroba Addisona).
Objawy i przebieg cukrzycy typu 1 u dzieci
Objawy cukrzycy mogą nie być charakterystyczne. Zwykle rozwijają się w ciągu kilku tygodni (4–12). Powinny budzić podejrzenie cukrzycy i niepokój objawy takie jak:
- częste oddawanie moczu, także w nocy,
- wzmożone pragnienie ,
- picie dużej ilości płynów,
- duży apetyt, a mimo to chudnięcie.
Dzieci z rozwijającą się cukrzycą mogą być osłabione, niechętne do zabawy, senne. Objawem cukrzycy może być też angina z nalotami, odwodnienie, zapach acetonu z ust, bóle brzucha, wymioty, utrata przytomności, a nawet śpiączka. Często czynnikiem spustowym ujawniającym cukrzycę u osób predysponowanych jest infekcja.
Kiedy udać się do lekarza i leczyć cukrzycę typu 1 u dzieci
W każdym przypadku wystąpienia wcześniej wymenionych objawów należy udać się do lekarza, szczególnie gdy dziecko jest ze zwiększonej grupy ryzyka wystąpienia cukrzycy. Podstawą rozpoznania jest stwierdzone podwyższone stężenie glukozy we krwi oraz wymienione objawy.
W cukrzycy typu 1 często stwierdza się autoprzeciwciała – np. ICA, Anty-GAD, IA-2, IAA. W leczeniu cukrzycy typu 1 stosuje się insulinę w formie wstrzyknięć lub przy użyciu pompy podskórnej. Dawki insuliny zależą od zapotrzebowania, diety, wysiłku fizycznego, dodatkowych chorób itd. Istotna w cukrzycy jest dieta, która powinna dostarczać odpowiednią ilość kalorii, węglowodanów, białek, tłuszczu, witamin. Należy unikać cukrów prostych.
