Choroby układu nerwowego są najczęstszą przyczyna trwałych lub czasowych odroczeń od szczepień. Szczególne obawy są związane ze szczepieniami przeciwko krztuścowi, które to szczepienie może wyzwolić napady drgawkowe lub pogorszyć stan neurologiczny w niektórych chorobach ośrodkowego układu nerwowego.
Szczepienia u dzieci - Objawy i przebieg
Aby zapobiec powikłaniom poszczepiennym oraz z drugiej strony, aby zapobiec nieuzasadnionym, masowym zwolnieniom ze szczepień, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz krajowe Towarzystwa Naukowe opracowały konkretne zasady szczepienia dzieci z chorobami układu nerwowego. Trwałym przeciwwskazaniem do szczepień są wszystkie postępujące choroby neurologiczne oraz wrodzone choroby metaboliczne przebiegające z uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego. Szczepienie należy ponadto odroczyć u dzieci będących w trakcie diagnostyki neurorozwojowej, zwłaszcza u dzieci podejrzewanych o choroby postępujące lub encefalopatię padaczkową. Do decyzji lekarza należy czy odroczyć wówczas wszystkie szczepienia, czy tylko szczepienie przeciwko krztuścowi.
Jeżeli diagnoza padaczki jest już postawiona, a choroba nie ma charakteru encefalopatii lub schorzenia postępującego, można przeprowadzić praktycznie wszystkie przewidziane w kalendarzu szczepienia. U dzieci z padaczką zaleca się jedynie, aby przed planowanym szczepieniem przeciwko krztuścowi minęło co najmniej 12 miesięcy leczenia bez napadów. Jeżeli u dziecka nie rozpoznano padaczki, a jedynie drgawki przygodne (np. gorączkowe) zaleca się przeprowadzenie szczepienia przeciwko krztuścowi w osłonie leków przeciwgorączkowych z ewentualnym krótkotrwałym podaniem leków przeciwdrgawkowych. We wszystkich opisanych powyżej przypadkach zaleca się stosowanie szczepionki acellularnej, która daje mniej działań ubocznych przy podobnej immunogenności.
Kiedy udać się do lekarza i leczyć
Lekarzowi prowadzącemu w Poradni Rejonowej należy zgłosić wszystkie przebyte przez dziecko incydenty drgawkowe lub inne zaburzenia neurologiczne. Na tej podstawie lekarz podejmie decyzję o sposobie przeprowadzenia szczepienia.
Szczepienia u dzieci - Leczenie
Podstawowym domowym lekiem przeciwgorączkowym zapobiegającym odczynom poszczepiennym jest paracetamol (Panadol, Paracetamol, Apap) w dawce jednorazowej 15-20 mg na kilogram masy ciała (można powtarzać maksimum 4x dziennie). Dostępne są także (na receptę) preparaty diazepamu do wlewek doodbytniczych, które rodzice dzieci z padaczką mogą podać samodzielnie w domu w przypadku niespodziewanego wystąpienia drgawek (nazwy preparatów: Relsed lub Diazepam RecTubes). Receptę i sposób użycia wyda lekarz prowadzący.
