„Każdego dnia w Polsce co najmniej sześcioro nastolatków podejmuje próbę samobójczą”, takimi słowami rozpoczyna się najnowszy raport „Zrozumieć, aby zapobiec 2024”, opisujący skalę występowania zachowań samobójczych wśród polskich dzieci.
W 2023 roku próbę samobójczą podjęło 1994 dzieci, a 145 odebrało sobie życie. Najmłodsze dziecko miało 7 lat. Chociaż liczby te są przerażające, to według raportu 2023 to rok, w którym liczba samobójstw zaczęła powoli spadać. Jakie sygnały mogą świadczyć o tym, że dziecko myśli o samobójstwie?
O tym, że dziecko planuje targnąć się na swoje życie świadczą:
-
długo utrzymująca się zmiana nastroju – smutek, rozdrażnienie, wahania nastrojów, konfliktowość, płaczliwość,
-
problemy z zasypianiem – bezsenność, trudności z obudzeniem się,
-
odmowa przyjmowania lekarstw lub chęć przyjmowania większej dawki,
-
poczucie, że dziecko jest ciągle nieobecne, rozkojarzone,
-
izolowanie się – niechodzenie do szkoły, unikanie spotkań z rówieśnikami lub rodziną,
-
rzeczy, które do tej pory były ważne, przestały mieć znaczenie; utracenie hobby i zainteresowań,
-
ataki agresji, samookaleczanie i nadużywanie substancji psychoaktywnych,
-
brak wiary w swoje możliwości.
Próby samobójcze wśród dzieci i młodzieży, fot. panthermedia
Osoby, które myślą o odebraniu sobie życia, mogą podejmować próby żegnania się z bliskimi, pisać listy, załatwiać niedokończone sprawy i szczerze dziękować za to, co się dla nich zrobiło, tak jakby to było ostatnie spotkanie.
Jak zareagować, kiedy okaże się, że dziecko myśli o odebraniu sobie życia?
W pierwszej kolejności poświęć dziecku szczególną uwagę. Zauważ, z czym się mierzy, powiedz o objawach, które widzisz. By dziecko nie było samotne, dowiedz się, co przeżywa, zapewnij o swojej obecności i chęci pomocy. Zobacz jego perspektywę. Wysłuchaj go i nie bagatelizuj jego trudności, nie zaprzeczaj im. Zapytaj wprost, czy pojawiają się myśli lub zamiary samobójcze. Okaż dziecku zrozumienie. Przedstaw sposoby na radzenie sobie z problemem, zaproponuj wizytę u psychiatry lub psychoterapeuty. Jeśli życie dziecka jest zagrożone, należy niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe.
Kryzys psychiczny u dziecka: jak pomóc?, fot. panthermedia
Gdzie można uzyskać specjalistyczną i bezpłatną pomoc psychiatryczną?
Pomoc psychiatryczną można uzyskać w:
-
Ośrodkach Środowiskowej Opieki Psychologicznej i Psychoterapeutycznej dla Dzieci i Młodzieży
-
Centrach Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży
-
Izbie przyjęć szpitala psychiatrycznego
-
Całodobowym oddziale psychiatrycznym dla dzieci i młodzieży.
Jeśli Twoje dziecko mierzy się z kryzysem psychicznym, nie czekaj, reaguj.