Witaminę D można uzupełniać na 2 sposoby – poprzez syntezę skórną i suplementację. W Polsce, ze względu na położenie geograficzne, synteza skórna w miesiącach jesienno-zimowych jest utrudniona, dlatego poleca się jej suplementację. Niestety popularność suplementów diety z witaminą D jest na tyle wysoka, że wiele osób przekracza zalecane dzienne dawki.

Dlaczego potrzebujemy witaminy D?

Organizm potrzebuje witaminy D do sprawnego przebiegu wielu przemian metabolicznych, co przyczynia się do ogólnej poprawy kondycji fizycznej i psychicznej. Oto, jakie są najważniejsze funkcje witaminy D:

• wspiera odporność,

• usprawnia wchłanianie wapnia,

• wpływa na regulowanie ciśnienia tętniczego krwi,

• pomaga utrzymać mocną strukturę kości i zębów,

• zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy typu I i II oraz chorób autoimmunologicznych,

• chroni przed wystąpieniem niektórych typów nowotworów, np. trzustki, prostaty, wątroby i jelit,

• działa neuroprotekcyjnie, wspiera procesy poznawcze i chroni przed rozwojem choroby Alzheimera i Parkinsona.

 

Witamina D: czy można ją przedawkować?, fot. panthermedia

Ile trzeba przyjmować witaminy D?

Źródła pokarmowe nie są w stanie pokryć dziennego zapotrzebowania na witaminę D. Dodatkowo w niektórych przypadkach synteza skórna może również okazać się niewystarczająca. Wobec tego wg najnowszych wytycznych z 2023 r. kluczowe znaczenie ma odpowiednio dobrana suplementacja.

Rekomendowane dobowe dawki witaminy D:

• 0-6 miesięcy – 400 IU,

• 6-12 miesięcy – 400-600 IU,

• 1-3 lat – 600 IU,

• 4-10 lat – 600-1000 IU,

• 11-18 lat – 1000-2000 IU,

• 19-65 lat – 1000-2000 IU,

• >65-75 lat – 1000-2000 IU,

• >75 – 2000-4000 IU,

• kobiety w ciąży i karmiące – 2000 IU,

• osoby z nadwagą i otyłością – podwójna dawka w zależności od wieku.

Przedawkowanie witaminy D – czy jest możliwe?

Przedawkowanie witaminy D z produktów spożywczych jest niemożliwe. Tak samo, jak w przypadku syntezy skórnej – organizm wypracował mechanizmy blokujące wytwarzanie witaminy D podczas długotrwałej ekspozycji na słońce.

Następstwa przedawkowania witaminy D, fot. panthermedia

Do przedawkowania dochodzi najczęściej na skutek nieodpowiedniej i długotrwałej suplementacji znacznie przekraczającej zalecane dobowe dawki rzędu 5000-10000 IU na dobę. O potencjalnie toksycznym poziomie witaminy D w organizmie mówimy, gdy jej wartość przekroczy 100 ng/ml. Dla porównania za optymalny poziom uznaje się 30-50 ng/ml.

Skutki przedawkowania witaminy D

Nadmiar witaminy D w organizmie może powodować hiperkalcemię (zaburzenie polegające na znacznie podwyższonym poziomie wapnia we krwi), czego groźnym dla zdrowia i życia skutkiem jest zwapnienie naczyń krwionośnych. Co więcej, przy przedawkowaniu witaminy D dochodzi do obniżenia gęstości mineralnej kości, spadku poziomu witaminy K i zaburzeń ze strony układu pokarmowego.