Niepożądane objawy poszczepienne – czy przyczyną rzeczywiście są szczepionki?

Wysoka gorączka, wysypka, płaczliwość, biegunka czy trudności z oddychaniem to objawy, które mogą wystąpić w niedługim czasie po podaniu szczepionki. Rodziców najbardziej niepokoją jednak ataki drgawek (padaczki) mogące świadczyć o tym, że układ nerwowy dziecka został uszkodzony.

Wyniki badań naukowych wskazują jednak, że u większości dzieci atak padaczkowy, który wystąpił po podaniu szczepionki, miał podłoże genetyczne [1]. Drgawki nie były wynikiem negatywnego działania szczepienia, a obecnością wady genetycznej, która dała o sobie znać, w niedługim czasie po podaniu szczepionki.

Chcąc sprawdzić stan zdrowia dziecka przed szczepieniem, najlepiej wybrać takie badanie, którego zakres jest bardzo szeroki. W Polsce są dostępne testy genetyczne dla dzieci, które oceniają predyspozycje do zachorowania na choroby układu odpornościowego, choroby metaboliczne czy nadwrażliwość na leki – za jednym razem. Wynik takiego kompleksowego badania genetycznego to cenna informacja na całe życie dziecka.

Badania przed szczepieniem – sprawdź, czy Twoje dziecko nie ma wrodzonej wady metabolicznej

Choroby tego typu bardzo często dają bowiem objawy przypominające niepożądane odczyny poszczepienne. U dziecka mogą wystąpić np. zaburzenia układu nerwowego, w tym ataki drgawek, nieprawidłowe napięcie mięśniowe, opóźnienie rozwoju czy zaburzenia ze spektrum autyzmu [2,3].
W ten sposób objawia się np. zespół Dravet albo homocystynuria [4]. Wrodzone wady metabolizmu można zdiagnozować przy pomocy dostępnych na rynku badań genetycznych.

Badania przed szczepieniem – sprawdź, czy Twoje dziecko nie ma wrodzonej choroby immunologicznej

Ponieważ ryzyko wystąpienia objawów poszczepiennych jest większe u dzieci z osłabionym układem odpornościowym, przed szczepieniem warto sprawdzić, czy dziecko nie cierpi na wrodzony niedobór odporności. Można to zrobić również przy pomocy dostępnych testów genetycznych. Choroby tego typu sprawiają, że układ immunologiczny dziecka nie funkcjonuje prawidłowo, przez co jest ono narażone na częste infekcje. W przypadku stwierdzenia wrodzonej choroby immunologicznej niewskazane jest podanie dziecku szczepionki żywej [5].

Przykładem wrodzonej choroby immunologicznej jest chociażby SCID, czyli ciężki złożony niedobór odporności. W Polsce podejmowane są nawet starania o wprowadzenie przesiewowego badania dla noworodków właśnie w kierunku SCID. Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 1 PUM w Szczecinie objął w tym celu badaniem pilotażowym dzieci z Pomorza Zachodniego [6].

Badania przed szczepieniem – sprawdź, jaką Twoje dziecko ma wrażliwość na leki

Przed zaszczepieniem dziecka warto dodatkowo sprawdzić jeszcze jego tolerancję (wrażliwość) na wybrane grupy leków. Zyskamy wówczas wiedzę, które leki są dla niego bezpieczne, a których musi unikać, ponieważ mogą wzmocnić działania niepożądane. Jeśli po szczepieniu mimo wszystko pojawią się NOP-y, lekarz będzie wiedział, jakie leki poddać dziecku, aby ryzyko skutków ubocznych było jak najniższe. W Polsce również dostępny jest test DNA oceniający tolerancję dziecka na kilkadziesiąt różnych leków.