Szczepienie jest wprowadzeniem do organizmu substancji, która zawiera antygeny ustrojów chorobotwórczych.

Po co stosujemy szczepienia? Celem wywołania odpowiedzi immunologicznej organizmu. Może to być odpowiedź humoralna (czyli wytworzenie przeciwciał) lub komórkowa (tzw. pamięć immunologiczna, czyli „nauczenie” organizmu jak zareagować w przyszłości, w przypadku kontaktu z takimi drobnoustrojami). Nasz organizm uczy się w ten sposób, jak chronić nas przed bakteriami lub wirusami, na kontakt z którymi, jesteśmy potencjalnie narażeni. Jest to odporność indywidualna, która chroni jednostkę przed chorobą.

Celem podawania szczepień ochronnych jest również wytworzenie tzw. odporności populacyjnej, która ogranicza źródła zakażenia poprzez eliminacje ognisk choroby oraz zahamowanie jej rozprzestrzeniania. Za największy sukces szczepień ochronnych uznane jest wyeliminowanie wirusa ospy prawdziwej. Obecnie wirus ten przechowywany jest jedynie w dwóch laboratoriach na świecie a od 1980 roku, nie szczepi się już przeciwko temu wirusowi, z racji tego, że w populacji on już nie występuje.

Substancje, które stosuje się do szczepień zawierają materiał biologiczny. Można je podzielić na szczepionki atenuowane (pozbawione właściwości chorobotwórczych), szczepionki zawierające martwe drobnoustroje (tzw. szczepionki zabite), oczyszczone produkty drobnoustrojów oraz szczepionki, które zawierają rekombinanty DNA.[1]