1. Zaburzenia koncentracji uwagi.

Dzieci z ADHD ujawniają objawy zaburzeń koncentracji uwagi zwłaszcza w takich sytuacjach jak czytanie tekstu, słuchanie nauczyciela czy też wykonywanie monotonnych zadań, natomiast mogą skupić się na bardzo interesujących ich czynnościach (komputer, TV, klocki lego, samochodziki itd. itp.).

Objawy:

• krótki czas skupienia się
• brak umiejętności skupienia się na jednej rzeczy
• łatwe rozpraszanie się pod wpływem zewnętrznych bodźców
• brak umiejętności długotrwałej pracy nad jednym zadaniem
• gubienie i zapominanie rzeczy
• śnienie na jawie

Sytuacje nowe, trudne jak również w kontaktach jeden na jeden są w stanie zmobilizować się do lepszej koncentracji. Tego typu sytuacją wyjątkową może być wizyta w gabinecie lekarskim, co przy stawianiu rozpoznania bierze się pod uwagę. [1d]

2. Nadmierna aktywność.

O nadruchliwości mówimy wtedy, kiedy dziecko cechuje nadmierna, niczym nieuzasadniona aktywność ruchowa w porównaniu z innymi dziećmi w jego wieku lub na tym samym poziomie rozwoju.

Wielu badaczy zajmujących się problemem ADHD uważa, że znacznie poważniejszym problemem niż izolowana nadpobudliwość jest nadpobudliwość w połączeniu z impulsywnością, co stanowi swego rodzaju mieszankę wybuchową.

Gdy dziecko jest nadruchliwe, jednak potrafi przewidzieć skutki swego postępowania, będzie tak planować swoje zachowanie, żeby rozładować nadmiar energii, a równocześnie nie łamać norm.

Dziecko nadpobudliwe i impulsywne zwykle nie przewiduje konsekwencji swojego postępowania – „najpierw zrobi, a potem pomyśli”. W szkole będzie chodzić po klasie lub stale wiercić się w ławce, a biegając na przerwach potrąci większość uczniów na korytarzu. 

Pisząc o nadruchliwości warto zauważyć, że nieumiejętność spokojnego siedzenia, przymus chodzenia po klasie, poczekalni, czy kościele są niezależne od dziecka. Tak jak niedostrzeganie szczegółów u dziecka z dużą wadą wzroku czy nieumiejętność chodzenia u niemowlaka. [1e]

 3. Impulsywność

Większość z nas, gdy wpada na jakiś pomysł zastanawia się czy opłaca się go zrealizować, a następnie w zależności od wyciągniętych wniosków realizuje go lub nie. U dziecka z ADHD, z powodu kłopotów z odroczeniem / zahamowaniem reakcji proces ten przebiega odmiennie – jest pomysł i natychmiast jego realizacja.

spokojna osoba: pomysł → STOP → decyzja → realizacja

osoba z ADHD:  pomysł → brak zahamowania → realizacja

Dzieci nadpobudliwe najczęściej wiedzą, co powinny zrobić. Jednak zazwyczaj tego nie robią. Znają reguły, ale mają kłopoty z ich zastosowaniem. [1f]

Inne objawy i zachowania dzieci z ADHD:

• reagowanie dużo bardziej emocjonalnie na różne wydarzenia niż ich rówieśnicy
• bardzo szybkie przechodzenie bez „stanów przejściowych” ze świetnego nastroju w złość czy gniew lub na odwrót
• dyskutowanie godzinami na temat sensowności wykonywania jakiegoś zadania czy pracy
• część dzieci zachowuje się jakby była młodsza niż jest w rzeczywistości
• słabe pojęcie czasu [1g]

ROZPOZNANIE zespołu hiperkinetycznego / ADHD...

Rozpoznanie stawia lekarz, na podstawie wywiadu od rodziców lub opiekunów dziecka, rozmowy z dzieckiem, badania fizykalnego i neurologicznego dziecka.

Wskazana jest również opinia wychowawcy /pedagoga szkolnego.

1) Szczegółowy wywiad dotyczący ADHD może mieć formę pytań kwestionariuszowych.

Jest to forma wygodna zarówno dla rodzica jak i dla lekarza:

• każde pytanie dotyczy jednego z niżej wymienionych objawów
• w sytuacji trudności z odpowiedzią lekarz zadaje pytania pomocnicze
• odpowiedzi wymagane od rodzica to: tak, raczej tak, chyba nie, nie.