Skóra jest największym narządem organizmu ludzkiego, pełni funkcję wydzielniczą, metaboliczną i percepcyjną oraz ochronną przed czynnikami świata zewnętrznego [9]. Jest to złożony i dynamiczny narząd, w skład którego wchodzi wiele warstw i przydatków skóry. Naskórek jest najbardziej zewnętrzną częścią chroniącą przed utratą płynów ustrojowych oraz wnikaniem do ustroju toksyn, drobnoustrojów, czynników drażniących. Stanowi pierwszą linię odpowiedzi immunologicznej, chroni także przed szkodliwym wpływem promieniowania ultrafioletowego.
Pieluszkowe zapalenie skóry (napkin dermatitis, diaper dermatitis) dotyczy około 10% dzieci od momentu urodzenia do 18-24 miesiąca życia [10,12,13] i stanowi około 10-20% wszystkich zapaleń skóry w populacji dziecięcej [5,14]. Z obserwacji wynika, że 7-35% niemowląt przebyło chociaż jeden epizod pieluszkowego zapalenia skóry [5,13,14]. Objawy pojawiają się zazwyczaj we wczesnym dzieciństwie, zwykle między 2 a 3 miesiącem życia dziecka. Najczęściej jednak obserwuje się je u niemowląt pomiędzy 7 a 12 miesiącem życia, kiedy dzieci zaczynają spożywać więcej stałych pokarmów i zmienia się charakter stolców.
Tendencja do ustępowania pojawia się około 2 roku życia, gdy większość dzieci nie po-trzebuje już pieluszek i zaczyna korzystać z toalety [2,5,13], a skóra funkcjonalnie i anato-micznie upodabnia się do skóry dorosłego człowieka [9].
Obraz kliniczny pieluszkowego zapalenia skóry charakteryzuje się występowaniem zmian rumieniowych, z obecnością wykwitów grudkowych i wtórnego złuszczania się naskórka oraz obrzęku [2,3,6,7,10,12,13]. W cięższych postaciach mogą pojawiać się nadżerki, pęcherze pokryte miodowo-żółtymi strupami i krosty, co może świadczyć o dołączeniu się zakażenia, ponieważ skóra zmieniona zapalnie, zmacerowana, jest podatna na uszkodzenie i rozwinięcie się infekcji [5]. Częstym czynnikiem etiologicznym są drożdżaki oraz gronkowce i paciorkowce. Współistniejące grzybicze zakażenie wywołane przez Candida albicans stwierdza się aż w 70% przypadków pieluszkowego zapalenia skóry, ponieważ grzyby lubią środowisko ciepłe, wilgotne, a takie warunki panują pod pieluszkami [3,10,12,13]. Nawracające lub przewlekłe narażenie na działanie czynników drażniących prowadzi do trwałych zmian w postaci lichenizacji (pogrubienia) skóry [5]. Zmiany w pieluszkowym zapaleniu skóry mogą być skąpe, ograniczone do małej powierzchni lub nasilone, rozprzestrzeniające się na uda i brzuch, zazwyczaj nie wykraczają poza obszary przykryte pieluszką [13]. Istotną sprawą jest określenie i usunięcie czynnika drażniącego będącego przyczyną stanu zapalnego, ponieważ kolejne narażenie na jego działanie prowadzi do występowania bardziej nasilonych zmian [10,12,13].
.webp)
fot. Sudocrem
Pieluszkowe zapalenie skóry jest częstą przyczyną niepokoju rodziców, może mu towarzyszyć świąd, co powoduje znaczny dyskomfort u dzieci, ale w większości przypadków nie wymaga specjalnego leczenia i skóra goi się po zastosowaniu prostych zabiegów pielęgnacyjnych.
Jak rozpoznać pieluszkowe zapalenie skóry? Kliknij TUTAJ
Postępowanie przy pieluszkowym zapaleniu skóry. Kliknij TUTAJ
