Tłuszcz należy do głównych składników energetycznych dostarczanych w żywności i określa gęstość energetyczną diety, ułatwia wchłanianie składników rozpuszczalnych w tłuszczach, takich jak witamina A, D, E i K, oraz stanowi źródło niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Na podstawie danych oceniających spożycie tłuszczów, wynikających ze zwyczajów żywieniowych, określono zakres referencyjnego ich spożycia dla poszczególnych grup wiekowych [3].

Dostarczanie kwasów tłuszczowych nasyconych nie jest wymagane, ponieważ są one syntetyzowane w organizmie człowieka [3]. Kwas linolowy (LA), prekursor rodziny kwasów omega-6, oraz kwas alfa-linolenowy (ALA), prekursor kwasów tłuszczowych wielonienasyconych w grupy omega-3, muszą być dostarczane z pożywieniem, ponieważ organizm ludzki nie posiada zdolności do ich syntezy [3].

Z prekursorów LA i ALA, w takich narządach jak wątroba i mózg, przy udziale enzymów (elongazy i desaturazy) powstają długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe LC-PUFA, a wśród nich kwas DHA (dokozaheksaenowy) oraz EPA (eikozapentaenowy). Związki te w istotny sposób wpływają na metabolizm, chroniąc przed rozwojem i powikłaniami zespołu metabolicznego w dorosłym życiu, a ich niedobór w ważnych okresach rozwoju wpływa niekorzystnie szczególnie na dojrzewanie układu nerwowego i siatkówki oka [2, 3, 7]. Podstawowym źródłem DHA i EPA są ryby morskie, owoce morza oraz olej rybi. Spożycie ryb w populacji polskiej jest niedostateczne, dlatego zalecana jest suplementacja 200 mg LC-PUFA dla wszystkich grup wiekowych, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet ciężarnych, karmiących piersią, niemowląt oraz małych dzieci poniżej 24 mż [2].

fot.ojoimages

Skuteczność kliniczną wykazują wyłącznie LC-PUFA, a nie ich prekursor ALA, dlatego w suplementacji stosuje się DHA [2]. Ponadto z kwasu alfa-linolenowego organizm może wytworzyć tylko 5-10% EPA i 0,01-5% DHA [2, 5].