Często słyszy się w mediach o wycofaniu jakiegoś produktu spożywczego ze sklepów z powodu wykrycia salmonelli czy zatruciach tą bakterią w szkołach, przedszkolach czy na koloniach. Czym jest ta bakteria, jak dochodzi do zakażenia i jak bardzo jest ona groźna dla naszego organizmu?
Salmonella jest to rodzaj bakterii z rodziny Enterobacteriaceae. Istnieje ponad 2500 szczepów bakterii Salmonella. Większość z nich wywołuje u człowieka groźne dolegliwości. Pałeczki salmonelli dostają się do organizmu poprzez zanieczyszczone produkty spożywcze pochodzenia zwierzęcego oraz roślinnego (najczęściej są to produkty mięsne, mleko oraz jajka) w sposób bezpośredni lub pośredni. Salmonella jest także przenoszona poprzez bezpośredni kontakt z zakażonymi zwierzętami lub ludźmi albo środowiskiem zanieczyszczonym fekaliami.
Jak dochodzi do zakażenia pałeczkami salmonelli?
Bakterie z rodzaju Salmonella są średniej wielkości, Gram-ujemnymi pałeczkami, które nie wytwarzają zarodników, ale mają zdolność przeżywania wewnątrz zakażonych komórek, ponadto nie są niszczone przez zamrożenie. Bakterie te bytują zarówno u ludzi, jak i u zwierząt, wywołując różne postacie kliniczne chorób.
W Polsce bakterie Salmonella enterica są odpowiedzialne za większość zatruć pokarmowych. Znajdują się one głównie w mięsie, drobiu, jajkach, rybach, produktach mlecznych, a nawet w sokach owocowych. Skażona żywność nie różni się niczym od zdrowej. Do zakażenia naszego układu trawiennego wystarczy ok. 20 bakterii.
Bakterie w sprzyjających warunkach (ciepło, wilgoć, obecność białka) mogą żyć poza organizmem żywym nawet przez kilka miesięcy. Przemysłowa hodowla drobiu i przetwórstwo żywności przyczyniły się w ostatnich latach do wzrostu zachorowań na salmonellozę na całym świecie.
fot. panthermedia
Objawy zatrucia salmonellą
Objawy zatrucia najczęściej występują od 6 do 72 godzin po spożyciu zanieczyszczonego pokarmu. Choroba objawia się najczęściej wodnistą biegunką, bólami brzucha, mdłościami i wymiotami. Zaburzeniom tym często towarzyszy gorączka (do 39°C), bóle głowy, dreszcze i ogólne rozbicie organizmu. Może się również pojawić krew w kale.
Objawy najczęściej ustępują po 2–3 dniach, ale wyzdrowienie następuje po 7 dniach. O rozpoznaniu decyduje dodatni wynik posiewu z krwi i stolca. Po przebyciu choroby pałeczki mogą być wydalane z kałem przez kilka tygodni lub miesięcy i mogą zarażać otoczenie.