Błonnik jest niedocenianym składnikiem naszego pożywienia. Jego odpowiednia podaż może mieć duże znaczenie w profilaktyce i leczeniu wielu różnych chorób, zarówno u dzieci jak i u dorosłych.
2) Profilaktyka i wspomaganie leczenia cukrzycy
U chorych na cukrzycę zaobserwowano, że pokarmy bogatsze w błonnik poprawiają kontrolę glikemii i zmniejszają zapotrzebowanie na insulinę u chorych na cukrzycę typu 2 oraz zmniejszają częstość ciężkich hipoglikemii u chorych z cukrzycą typu 1. Pokarmy bogate w błonnik mają niższy indeks glikemiczny i powodują mniejszą stymulację trzustki do wydzielania insuliny. Szczytowe stężenia glukozy we krwi po podaniu pokarmów bogatych w błonnik są niższe niż po produktach ubogobłonnikowych.
3) Normalizacja pracy przewodu pokarmowego
Błonnik zwiększa objętość stolca i przyspiesza perystaltykę, przez co zapobiega zaparciom. W wielu przypadkach już istniejących zaparć proste zwiększenie ilości błonnika w diecie, połączone z odpowiednim spożyciem płynów doustnych, normalizuje rytm defekacji. Błonnik ulega też fermentacji bakteryjnej w jelicie grubym z tworzeniem tzw. krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA) będących ważnym składnikiem odżywczym dla komórek jelita (kolonocytów). Bogate w błonnik pokarmy roślinne dają uczucie sytości wcześniej i po mniejszej ilości pożywienia w porównaniu z pokarmami pochodzenia zwierzęcego, co ma niebagatelne znaczenie w regulacji stanu odżywienia i profilaktyce otyłości.
4) Profilaktyka uchyłkowatości jelit
Uchyłkowatość jelit (diverticulosis) jest jedną z “chorób cywilizacyjnych”, wiązanych przez większość badaczy z nieprawidłowym odżywianiem. Według jednej z najczęściej cytowanych teorii patogenetycznych uchyłki powstają na skutek przewlekłego stosowania diety ubogiej w błonnik. Konsekwencją nieprawidłowej diety jest tworzenie twardych mas kałowych o małej objętości. Zaburza to pasaż jelitowy i powoduje, że konieczne są silniejsze niż zwykle skurcze jelita. Skutkiem mogą być uwypuklenia śluzówki jelita przez miejsca osłabionej mięśniówki, czyli tworzenie uchyłków. W leczeniu tego stanu stosuje się dietę bogatszą w błonnik, należy jednak uważać na podawanie niestrawialnych ziaren, które mogą zalegać w już utworzonych uchyłkach i doprowadzać do stanu zapalnego.
