Druga część opracowania omawiającego profilaktykę chorób alergicznych u dzieci przedstawia zagadnienia doboru mieszanek mlecznych i czasu wprowadzania pokarmów silnie alergizujących.
Podsumowanie zaleceń:
1) Nie ma dowodów, że profilaktyczne ograniczenia dietetyczne w ciąży mają jakikolwiek korzystny wpływ na ryzyko rozwoju alergii u dziecka.
2) Jeżeli dziecko karmione piersią nie wykazuje objawów alergii, to profilaktyczne ograniczenia dietetyczne u kobiet karmiących nie powinny być rutynowo zalecane. Wyjątkiem może być silne obciążenie rodzinne atopowym zapaleniem skóry, ale potrzebne są dalsze badania nad tym zagadnieniem.
3) Optymalnym sposobem żywienia dzieci z grup ryzyka rozwoju alergii jest wyłączne karmienie piersią przez co najmniej 4 miesiące.
4) Jeżeli dziecko obciążone rodzinnie alergią nie może być karmione wyłącznie piersią przez co najmniej 4 miesiące, to powinno profilaktycznie otrzymywać mieszankę mleczną zawierającą hydrolizat białek mleka, nawet jeżeli nie ma jeszcze żadnych objawów alergii. Możliwe jest stosowanie zarówno hydrolizatów częściowych (typu HA) jak i hydrolizatów wysokiego stopnia. Te ostatnie wydają się bardziej skuteczne w profilaktyce, zwłaszcza atopowego zapalenia skóry. Na dzień dzisiejszy brak danych na temat skuteczności profilaktycznej mieszanek aminokwasowych.
5) Mieszanki sojowe nie są skuteczne w profilaktyce alergii u dzieci z grup ryzyka.
6) Pokarmy uzupełniające, w tym tzw. pokarmy stałe (solid foods), nie powinny być wprowadzane przed 4-6 miesiącem życia, ale z drugiej strony nie ma dowodów na jakiekolwiek korzyści z opóźniania wprowadzania tego typu pokarmów do diety dziecka. Dotyczy to także pokarmów silnie alergizujących, takich jak ryby, jajka czy orzechy. Nie ma przeciwwskazań do ich wprowadzania u zdrowego dziecka w wieku powyżej 6 miesięcy, nawet jeżeli jest to dziecko obciążone rodzinnie alergią.
7) Nadal brak jest wiarygodnych badań naukowych potwierdzających skuteczność jakiejkolwiek profilaktycznej interwencji żywieniowej u dzieci starszych niż 6 miesięcy.
Piśmiennictwo:
1) Greer FR, Sicherer SH, Burks AW and the Committee on Nutrition and Section on Allergy and Immunology American Academy of Pediatrics: Effects of early nutritional interventions on the development of atopic disease in infants and children: the role of maternal dietary restriction, breastfeeding, timing of introduction of complementary foods and hydrolyzed formlas. Pediatrics 2008;121(1):183-191.
