Drgawki gorączkowe są dość częstym problemem wieku dziecięcego, który budzi duży niepokój rodziców i opiekunów. Są one najczęstszą przyczyną drgawek wieku niemowlęcego i wczesnodziecięcego. Pojawiają się w chorobie gorączkowej (>38 st.).
Objawy i przebieg drgawek gorączkowych
Drgawki proste w przebiegu gorączki są drgawkami uogólnionymi – toniczno – klonicznymi. Na początku występuje faza tonicznego, wzmożonego napięcia mięśni całego ciała, pojawiają się prężenia, szczękościsk, może wystąpić zwrot gałek ocznych ku górze lub w jedno miejsce. Faza kloniczna charakteryzuje się nieskoordynowanym skurczem różnych mięśni całego ciała. Podczas napadu dziecko może oddać nieświadomie mocz. Po incydencie dziecko zapada zwykle w sen lub jest apatyczne, zmęczone.
Należy zaznaczyć, że nie zawsze występują wszystkie fazy. Często nie pojawia się faza kliniczna i rodzice mówią, np. „straciłam kontakt z dzieckiem, miało gałki oczne zwrócone ku górze, było sztywne”. To także mogą być drgawki gorączkowe.
Drgawki pojawiają się podczas narastania gorączki (np. z powodu infekcji górnych dróg oddechowych), są krótkotrwale (do 15 min.), ustępują samoistnie i nie powtarzają się w ciągu
24 godzin, a wykluczyliśmy zakażenia ośrodkowego układu nerwowego lub inne określone przyczyny napadu drgawkowego (np. padaczkę w wywiadzie). Istnieje predyspozycja rodzinna do ich występowania, dlatego ważny jest wywiad.
Kiedy udać się do lekarza i leczyć drgawki gorączkowe
Jeśli napad drgawkowy trwa powyżej 15 minut, nawraca w ciągu 24 godzin, nie występuje gorączka, pojawiają się drgawki ogniskowe, albo dziecko jest obciążone chorobą układu nerwowego lub wywiadem z napadów bezgorączkowych w przeszłości, należy przeprowadzić szczegółową diagnostykę. Należy zwrócić uwagę czy nie występują wybroczyny, wymioty, zaburzenia świadomości.
Zawsze po napadzie drgawek (lub w trakcie gdy nie ustępuje) należy zgłosić się na pogotowie. Lekarz musi wykluczyć inne przyczyny drgawek – np. zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, napad padaczkowy, zaburzenia elektrolitowe. Gdy rozpoznanie drgawek nie budzi zastrzeżeń nie zawsze konieczna jest hospitalizacja lecz bezpieczniej jest zostawić dziecko w szpitalu.
Leczenie drgawek gorączkowych
Podstawowym celem doraźnego postępowania w drgawkach gorączkowych jest przerwanie napadu drgawkowego. Do tego celu stosuje się diazepam doodbytniczo (0,5mg/kg). Gdy napad drgawkowy się przedłuża to po 5-10 minutach można powtórnie podać lek. Jeśli w wywiadzie występowały już drgawki w przebiegu gorączki rodzice powinni być zaopatrzeni we wlewki doodbytnicze leku i zastosować je podczas kolejnego epizodu drgawek. Nie należy u każdego dziecka podawać profilaktycznie diazepamu podczas każdej gorączki, ani stosować go gdy napad ustąpił samoistnie. Nie zapobiega to następnym incydentom.