Lekarze alarmują – coraz więcej dzieci w naszym kraju zmaga się z otyłością, która przez ekspertów WHO została uznana za jedną z chorób cywilizacyjnych. Liczba otyłych dzieci rośnie, a konsekwencje w przyszłości mogą być bardzo poważne.
Liczba otyłych dzieci rośnie – taki trend obserwuje się na całym świecie. W ciągu ostatnich 40 lat liczba dzieci ze zdiagnozowaną otyłością wzrosła z 11 milionów do124. milionów. Dodatkowo już u ponad 200 milionów dzieci zdiagnozowano nadwagę. W Polsce problem dotyka około 10% dzieci w wieku 1-3 lata, 30% dzieci w wieku wczesnoszkolnym i około 20% młodzieży. Badania prowadzone w ramach projektu PITNUTS nie pozostawiają złudzeń – problem z utrzymywaniem prawidłowej masy ciała dotyka coraz większej liczby dzieci. Ponadto badania prowadzone przez Instytut Żywności i Żywienia wskazują, że problem nadwagi dotyczy co piątego ucznia, przy czym częściej dotyka chłopców niż dziewcząt.
Przyczyny otyłości
Wśród przyczyn występowania otyłości wymienia się wiele czynników, takich jak środowisko, styl życia, nawyki żywieniowe czy czynniki genetyczne. Co interesujące, badawcze wskazują, że otyłość rozwija się dwufazowo. Pierwsza faza, znana jako dynamiczna, to gromadzenie tkanki tłuszczowej, druga, znana jako statyczna, to utrzymywanie zapasów na stałym poziomie. Odkryto również szereg genów, których nadekspresja przyczynia się do otyłości (CPE, LEP i inne). Największą jednak rolę przypisuje się nawykom żywieniowym. Naukowcy zaznaczają, że predyspozycje do pojawienia się otyłości mogą rozwijać się już w życiu prenatalnym. Badacze wskazują, że niedożywienie ciężarnej w I i II trymestrze może stymulować u płodu rozwinięcie się systemu dążącego do zachowania dodatniego bilansu energetycznego, a to może powodować otyłość w średnim wieku. Co ciekawe, badania pokazują również, że palenie papierosów w ciąży zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia otyłości u dzieci. Podobną zależność zaobserwowano u ciężarnych, które miały skłonność do spożywania produktów wysokotłuszczowych i wysokocukrowych. Ryzyko wystąpienia otyłości wzrasta także u tych dzieci, których waga urodzeniowa znacznie przekraczała 4 kg.
Konsekwencje otyłości i prewencja
Otyłość to nie tylko nadmierna masa ciała, to też zaburzenia metabolizmu glukozy, zaburzenia hormonalne czy choroby układu sercowo-naczyniowego. Niezwykle ważne jest więc zapobieganie wystąpieniu otyłości poprzez wprowadzanie i utrzymywanie bilansu energetycznego. Coraz więcej dzieci rezygnuje ze sportu, który pozwala spalić nadwyżkę kalorii. Rolą rodziców jest więc wpojenie zasad zdrowego odżywiania i zadbanie, aby otyłość nie rozwinęła się u dzieci. Jeśli jednak obserwujemy, że masa ciała dziecka rośnie, nie bagatelizujmy problemu – skontaktuj się z pediatrą i dietetykiem, którzy zweryfikują, czy Twoje dziecko nie ma problemu z nadwagą/otyłością. Pamiętaj – nawyki żywieniowe z dzieciństwa przekładają się na dorosłe życie.