Kiedyś wydawało się, że smog jest problemem tylko dużych metropolii takich jak Nowy Jork, Pekin czy Londyn. Okazuje się, że smog jest problemem występującym również w wielu innych miejscach, w tym w Polsce. Jak smog wpływa na nasze zdrowie, kto jest na niego najbardziej narażony i jak miasta sobie z nim radzą?
Smog związany jest z emisją szkodliwych pyłów i gazów powstałych w wyniku nieefektywnego spalania paliw (węgla kamiennego, węgla drzewnego, benzyny, oleju napędowego itp.) w domach, samochodach oraz w elektrowniach węglowych i zakładach przemysłowych.
Polska została uznana przez Światową Organizację Zdrowia za jeden z dwóch najbardziej zanieczyszczonych krajów Unii Europejskiej. Warte zaznaczenia jest, że aż 33 z 50 miast Unii Europejskiej, gdzie smog występuje zlokalizowanych jest w Polsce.
Wśród najbardziej zanieczyszczonych miast (dane z 2016 roku) możemy wyróżnić:
- Kraków (województwo małopolskie);
- Opoczno (województwo łódzkie);
- Wodzisław Śląski (województwo śląskie);
- Myszków (województwo śląskie);
- Nowa Ruda (województwo dolnośląskie);
- Nakło nad Notecią (województwo kujawsko-pomorskie);
- Gliwice (województwo śląskie);
- Zduńska Wola (województwo łódzkie);
- Pszczyna (województwo śląskie);
- Starogard Gdański (województwo pomorskie).
Wpływ smogu na nasze zdrowie
Najbardziej odczuwalnymi skutkami smogu są: zwiększony poziom zachorowalności na choroby układu oddechowego oraz nowotworowe i związana z tym większa śmiertelność mieszkańców.
Smog może również wywoływać:
- stany zapalne,
- podrażnienie spojówek, krtani i tchawicy,
- łagodne, przemijające stany zapalne płuc,
- alergie,
- zmęczenie,
- problemy z pamięcią i koncentracją,
- stany depresyjnie.
Zanieczyszczone powietrze może ponadto prowadzić do zmian anatomicznych mózgu, udaru mózgu czy Choroby Alzheimera. Pyły zawieszone przyczyniają się do rozwoju choroby niedokrwiennej serca, nadciśnienia tętniczego, zaburzeń rytmu serca, nasilają niewydolność serca oraz mogą prowadzić do nagłej śmierci sercowej.
Osoby najbardziej narażone to pacjenci chorujący na chorobę wieńcową, osoby powyżej 65 roku życia, kobiety, osoby otyłe, chorujące na cukrzycę i przewlekłe choroby układu oddechowego, osoby palące tytoń oraz dzieci.
Podczas dni, kiedy smog najbardziej doskwiera doskonałym rozwiązaniem są maski antysmogowe, które chronią nas od wysokich stężeń pyłów. Zależnie od rodzaju mogą filtrować zarówno pyły zawieszone, jaki i toksyczne substancje gazowe.
fot. shutterstock
Jak miasta sobie radzą z problemem smogu?
Wiele miast w Polsce próbuje walczyć ze smogiem. W dniach, kiedy mamy do czynienia z wysokim poziomem zanieczyszczenia powietrza uruchamiają darmową komunikację dla kierowców. Jednak problem smogu nie jest spowodowany tylko zanieczyszczeniami spowodowanymi przez samochody. Bardzo ważna jest edukacja społeczeństwa dotycząca nieprawidłowym ogrzewaniem budynków. W Polsce głównym przyczyną jego powstawania jest wysoki poziom zużycia węgla w ogrzewaniu budynków jednorodzinnych.
Dane wskazują, że za przekroczenia dopuszczalnych poziomów pyłów zawieszonych w 83 proc. odpowiada emisja związana z indywidualnym ogrzewaniem budynków. Dopiero w dalszej kolejności pojawiają się m.in. intensywny ruch samochodowy w miastach i aktywność przemysłu. W tym celu rząd planuje uruchomić pilotażowy program wsparcia termomodernizacji budynków mieszkalnych dla najmniej zamożnych obywateli.