Skład szczepionki jest niezwykle ważny w aspekcie wskazań do stosowania poszczególnych szczepionek w różnych grupach wiekowych:

1) U niemowląt i małych dzieci możliwa do skutecznego zastosowania jest zasadniczo tylko szczepionka pojedyncza przeciwko typowi C. Można ją podawać niemowlętom powyżej 2 miesiąca życia, aczkolwiek w tej grupie wiekowej zawsze wymaga ona podania trzech dawek. Zwykle podaje się dwie pierwsze w trzecim i czwartym miesiącu, a trzecia dawka jest dawką przypominającą podawaną w 12 miesiącu życia. Do takich szczepionek należą: Neis Vac-C, Meningitec i Menjugate. U dzieci starszych, jeżeli stosujemy szczepionkę pojedynczą przeciwko typowi C, wystarcza jedna dawka szczepionki.

2) Szczepionki skojarzone A+C są relatywnie słabo immunogenne aż do wieku 18-24 miesięcy. Szczepienie niemowląt tymi szczepionkami może być skuteczne w okresie tuż po szczepieniu, ale u dużej części dzieci odporność potrafi wygasnąć już po 1 roku od szczepienia. Dostępna w Polsce Polisacharydowa szczepionka meningokokowa A+C jest zarejestrowana dla dzieci w wieku powyżej 18 miesięcy.

3) Antygeny serotypów Y i W-135 są immunogenne (wzbudzają odporność) dopiero u dzieci powyżej 2 roku życia. Nie ma więc sensu stosowanie najnowszych i najdroższych szczepionek "poczwórnych" (A+C+Y+W-135) u dzieci młodszych niż 24 miesiące. W dodatku nowoczesne poczwórne szczepionki koniugowane, takie jak rutynowo stosowana w USA Menactra, są sprawdzone i zaakceptowane do stosowania wyłącznie u osób od 11 roku życia. Trwają badania mające doprowadzić do rejestracji Menactra u dzieci w wieku 2-10 lat. Istnieje też poczwórna szczepionka polisacharydowa (Menomune), możliwa do stosowania u dzieci powyżej 2 roku życia, ale nie jest ona zarejestrowana w Polsce.

4) Prototypowe szczepionki przeciwko serotypowi B to nadal preparaty eksperymentalne, testowane w badaniach kliniczno-naukowych. Nie są dostępne na rynku jako szczepionki do powszechnego stosowania.

Wskazania do szczepień przeciwko meningokokom

W krajach rutynowo szczepiących dzieci przeciwko meningokokom można wyróżnić dwie różne koncepcje prowadzenia szczepień, które można obrazowo nazwać schematem amerykańskim i schematem brytyjskim.

1) Schemat amerykański

W USA podkreśla się, że grupą najbardziej zagrożoną zachorowaniem na tzw. inwazyjną chorobę meningokokową, czyli sepsę lub zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, są nastolatki i młodzi dorośli. W tej właśnie grupie wiekowej obserwuje się największą liczbę ciężkich zachorowań i największą śmiertelność. Z tego powodu w USA wprowadzono rutynowo masowe szczepienia wszystkich nastolatków w wieku 11-15 lat. Ze względu na mobilność społeczeństwa oraz pojawiające się "przywleczone" zakażenia coraz to nowymi typami meningokoków, w USA rekomenduje się szczepienia nowoczesnymi szczepionkami "poczwórnymi". Sensem takiego poszerzonego szczepienia jest profilaktyczne zabezpieczenie pacjentów przed maksymalną liczbą szczepów meningokoków, z którymi mogą zetknąć się w swoim życiu.

W USA szczepienia przeciwko meningokokom w grupie dzieci poniżej 11 roku życia prowadzi się wyłącznie w tzw. grupach ryzyka, czyli np. u dzieci z niedoborami odporności oraz u dzieci mieszkających na terenach o znacznie zwiększonej liczbie zachorowań na inwazyjne choroby meningokokowe. U dzieci poniżej 2 roku życia szczepienia przeciwko meningokokom są w USA prowadzone wyjątkowo rzadko.