Żmija zygzakowata (Vipera berus) jest jadowitym wężem zamieszkującym niemal całą Europę, w tym znaczne tereny Polski. Nie jest gatunkiem agresywnym, ani też bardzo jadowitym, ale jej ukąszenie może być groźne dla dzieci.
Objawy i przebieg ukąszeń przez żmiję zygzakowatą
Nie każde ukąszenie przez żmiję jest związane z wprowadzeniem jadu do organizmu człowieka. Typowym objawem wprowadzenia jadu jest wyraźny obrzęk w miejscu ukąszenia. Towarzyszy mu ból, a obrzęk stopniowo narasta i może utrzymywać się nawet parę tygodni. Jad żmii powoduje uszkodzenie naczyń krwionośnych i rozpad krwinek czerwonych. U około 20-25% pokąsanych występują nasilone objawy ogólne takie jak poty, zawroty głowy, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, zwyżka temperatury ciała. W ciężkich zatruciach występuje wstrząs objawiający się osłabieniem, bladością, uczuciem zimna, przyspieszeniem akcji serca i spadkiem ciśnienia krwi. Śmiertelność po ukąszeniu żmii jest szacowana na 1%.
Kiedy udać się do lekarza i leczyć ukąszenia przez żmiję zygzakowatą
Każdy przypadek ukąszenia dziecka przez żmiję wymaga pilnej pomocy lekarskiej. Leczeniem z wyboru przy nasilonych objawach jest podanie surowicy przeciw jadowi. Surowica taka jest dostępna w większości Oddziałów Ratunkowych.
Leczenie ukąszeń przez żmiję zygzakowatą
Bezpośrednio po ukąszeniu przez żmiję należy maksymalnie uspokoić dziecko (bardzo ważne!). Kończynę na której jest ukąszenie należy unieruchomić, także samo dziecko powinno przebywać w spoczynku, ponieważ ruch przyspiesza wchłanianie jadu. Nieco powyżej ukąszenia należy założyć opaskę uciskową, a samo miejsce ukąszenia należy (o ile jest to możliwe) odkazić i obłożyć lodem. Opaska uciskowa nie może być założona zbyt mocno i należy ją okresowo zwalniać (co 10-15 minut). Uwaga! Istniejące w powszechnej świadomości ludzi zalecenie nacięcie miejsca ukąszenia i odsysanie krwi z jadem nie ma żadnego uzasadnienia medycznego w przypadku żmii zygzakowatej. Zdaniem większości autorów postępowanie takie może nawet przynieść więcej szkód niż pożytku.