Metody leczenia i profilaktyki drgawek gorączkowych prostych

A) Leki do stosowania przewlekłego

1) Fenobarbital

Fenobarbital (Luminal) jest skuteczny w profilaktyce nawrotu drgawek goraczkowych prostych. W kontrolowanym badaniu metodą podwójnie ślepej próby, codzienne podawanie fenobarbitalu u dzieci po incydencie drgawek gorączkowych zmniejszyło odsetek nawrotów z 25% na rok do 5% na rok. Dotyczy to jednak wyłącznie dzieci przyjmujących lek regularnie, tak aby uzyskać odpowiednie stężenie terapeutyczne leku w surowicy krwi.

Niestety, z regularnym przyjmowaniem przez dzieci fenobarbitalu związane są liczne działania niepożądane: przede wszystkim nadaktywność lub osłabienie, zaburzenia snu oraz reakcje nadwrażliwości. Działania niepożądane fenobarbitalu obserwuje się aż u 20-40% dzieci leczonych tym preparatem.

2) Primidone

Primidone, będący pochodną fenobarbitalu, ma także udokumentowane działanie profilaktyczne zapobiegające nawrotom drgawek gorączkowych prostych. Niestety podobny jest także rodzaj i odsetek występujących działań ubocznych.

3) Kwas walproinowy

Ten popularny lek przeciwpadaczkowy, jeżeli zaczyna być podawany dzieciom po pierwszym w życiu incydencie drgawek gorączkowych, zmniejsza odsetek nawrotów drgawek do około 4%. W porównaniu z fenobarbitalem ma znacznie mniejszy wpływ na senność lub zaburzenia zachowania, ale niestety z jego stosowaniem wiąże się ryzyko poważnego uszkodzenia narządów miąższowych, zwłaszcza wątroby i trzustki. Ponadto przewlekłe stosowanie tego leku może powodować trombocytopenię i wahania masy ciała (zarówno spadek jak i niekontrolowany przyrost).

4) Karbamazepina

W przeciwieństwie do opisanych powyżej leków, karbamazepina okazała się być zupełnie nieskuteczna w redukowaniu częstości nawrotów drgawek gorączkowych.

5) Fenytoina

Podobnie jak w badaniach z użyciem karbamazepiny, próby przewlekłego podawania fenytoiny nie spowodowały zmniejszenia ryzyka nawrotu drgawek gorączkowych prostych.

B) Leki do stosowania okresowego (doraźnego)

1) Diazepam

Doustne stosowanie diazepamu w okresie wzrostu gorączki jest skuteczną metodą zmniejszającą ryzyko wystąpienia kolejnego incydentu drgawek gorączkowych. W badaniach klinicznych wykazano, że u dzieci z rozpoczynającą się infekcją gorączkową, profilaktyczne zastosowanie diazepamu doustnie w dawce 0,33 mg/kg co 8 godzin przez 48 godzin, powodowało zmniejszenie ryzyka drgawek gorączkowych z 30% do 11% (w porównaniu z grupą kontrolną otrzymującą placebo).

Diazepam w postaci wlewek doodbytniczych jest też skuteczną metodą opanowywania rozpoczynających się drgawek gorączkowych. W przerywaniu napadu drgawek pomocny może być także midazolam podawany donosowo, lub jako roztwór aplikowany na wewnętrzną powierzchnię policzka (w oryginale buccal midazolam).

Niestety nawet okresowe, doraźne stosowanie diazepamu i innych benzodwuazepin powoduje liczne działania uboczne, takie jak osłabienie, nadmierna sedacja, ataksja, czy depresja ośrodka oddechowego.