Druga część artykułu poświęconego żywieniu dzieci omawia mieszanki mleczne o zmodyfikowanym składzie węglowodanowym i tłuszczowym. Podkreślono wskazania do stosowania mieszanek niskolaktozowych oraz zasady stosowania mieszanek AR, MCT i LC-PUFA.
Mieszanki mleczne o zmodyfikowanym składzie węglowodanowym lub tłuszczowym
Istnieje cała grupa mieszanek mlecznych zawierających pełne białko mleka krowiego, ale różniących się od standardowych mieszanek typu 1, 2 lub 3 składem węglowodanów (cukrów) lub tłuszczów.
1) Mieszanki mleczne typu AR
Końcówka AR oznacza, że dany preparat mleczny jest przeznaczony do zapobiegania nasilonym ulewaniom (Anti Regurtitation - przeciwrefluksowy). Mieszanki typu AR zawierają różnorodne składniki zagęszczające, mające zapobiegać cofaniu się mleka z żołądka do przełyku i jamy ustnej. Preparaty AR są zalecane szczególnie w sytuacji, w której dziecko na skutek ulewań traci dużą część mieszanki, co objawia się zaburzeniami przyrostu masy ciała.
Należy podkreślić, że mieszanki AR są przeznaczone do stosowania u zdrowych niemowląt z tendencją do nasilonych ulewań. Jeżeli istnieje podejrzenie choroby refluksowej przełyku, lub jeżeli występują objawy mogące sugerować powikłania refluksu (ulewania z krwią, zachłystywanie się, anemia, objawy ze strony układu oddechowego) to samo wprowadzenie mieszanki AR może być nawet szkodliwe. Karmienie preparatem AR zmniejsza jedynie nasilenie widocznych na zewnątrz ulewań, nie zmniejsza natomiast narażenia przełyku na treść kwaśną ani też nie zapobiega objawom oddechowym.
Aktualnie na rynku dostępne są trzy preparaty tego typu: Bebilon AR, Enfamil AR oraz Nan AR. Istnieją pomiędzy nimi niewielkie różnice w składzie. Nie istnieją dowody aby któryś z tych preparatów miał istotną przewagę nad pozostałymi dwoma.
2) Mieszanki mleczne zawierające LC-PUFA
LC-PUFA to skrót od angielskiej nazwy long chain poly-unsaturated fatty acids, czyli długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Są to substancje niezbędne w diecie każdego niemowlęcia, pełniące ważną rolę w procesach rozwoju ośrodkowego układu nerwowego. Wykazano, że większość wcześniaków ma niedobory LC-PUFA. Wzbogacenie mieszanek mlecznych o te substancje ma wspomagać rozwój psychomotoryczny oraz rozwój prawidłowej ostrości widzenia.
Odnośnie żywienia wcześniaków, na rynku istnieją obecnie dwa tego typu preparaty przeznaczone dla dzieci urodzonych przedwcześnie: Alprem-LCPUFA i Bebilon Nenatal. Stosowanie tych mieszanek wydaje się bezpieczne i powinno przynieść korzyści zdrowotne wcześniakom. Niezależnie od przyjętego w neonatologii standardu wzbogacania mleka dla wcześniaków, w ostatnich latach obserwuje się stopniowe poszerzanie wskazań do stosowania tłuszczów LC-PUFA w żywieniu dzieci urodzonych o czasie.
Kwasy tłuszczowe LC-PUFA są coraz częściej dodawane do mieszanek dla zdrowych niemowląt urodzonych o czasie, a także do wielu mieszanek leczniczych. Wynika to z narastającej liczby dowodów na bardzo korzystne działanie LC-PUFA, poprawiające rozwój narządu wzroku i układu nerwowego dzieci. Dodatek LC-PUFA mają obecnie preparaty z linii Bebilon (Nutricia) i Enfamil Lipil (Mead-Johnson) oraz niektóre preparaty serii Nan (Nestle) np. hydrolizat Nan HA 1 i 2.