Soki owocowe

Zgodnie z definicją Agencji Żywności i Leków soki owocowe to produkty, w których udział soku owocowego wynosi 100%. Musimy pamiętać, że soków nie należy wykorzystywać do zaspokajania pragnienia. Nie mogą one zastępować wody. Ponadto soków nie należy podawać niemowlętom poniżej 5. miesiąca życia, ponieważ mogą one znacznie zmniejszać objętość spożywanego mleka, a to właśnie ono jest odpowiednim w tym wieku źródłem niezbędnych składników pokarmowych. Zgodnie ze stanowiskiem polskiej Grupy Ekspertów, soki można wprowadzać do diety niemowląt karmionych piersią po 7. miesiącu życia, a u dzieci karmionych sztucznie po ukończeniu 4. miesiąca życia. Wskazane jest aby soki podawać łyżeczką. Pamiętajmy aby  unikać podawania soków przed snem oraz w nocy. Ilość soków, którą dziecko  wypija w ciągu dnia należy limitować. Nie powinna ona przekraczać 150 ml. Soki i owoce liczymy w jednej racji pokarmowej. Przy czym korzystniej jest podać świeży owoc niż mały kubeczek soku. Niemowlęta mogą otrzymywać wyłącznie soki 100%, przecierowe, bez dodatku cukru, pasteryzowane. Aby dziecko nie ograniczyło liczby spożywanych posiłków, nie podawajmy soków pomiędzy posiłkami. W przypadku zaburzeń odżywiania (niedożywienia bądź nadwagi/ otyłości), zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego lub próchnicy zębów objętość przyjmowanych soków powinna być dokładnie określona przez lekarza lub dietetyka.

Mięso

Mięso jest bogatym źródłem żelaza, cynku, pełnowartościowego białka, witaminy B12 i karnityny dlatego powinno być wcześnie wprowadzane do diety niemowlęcia. Jako pierwszy wprowadzać należy drób (mięso z indyka, gęsi, kaczki, kurczaka), wołowinę, jagnięcię, oraz mięso z królika. Kolejność wprowadzania poszczególnych gatunków wymienionych powyżej mięs jest dowolna. Początkowo zalecane jest podawanie maluchowi około 10 g gotowanego mięsa dodanego do przecieru czy zupki jarzynowej. Jego ilość stopniowo zwiększamy do 20 g pod koniec 1. roku życia. Dzieciom do 3 roku życia nie zaleca się spożywania podrobów.

Kupując mięso musimy zwracać uwagę na jego pochodzenie oraz właściwe warunki hodowli zwierząt.  Nie należy nabywać mięsa nieznanego pochodzenia. Kupując musimy mieć pewność, że zostało ono przebadane przez weterynarza.

Ryby

Ryby bogate są w LCPUFA  - długołańcuchowe nienasycone kwasy tłuszczowe  m.in.  w kwas dokozaheksaenowy (DHA), należący do kwasów omega 3. Cechuje się on wieloma korzystnymi działaniami dla organizmu, m.in. wpływa na prawidłowy rozwój mózgu i narządu wzroku, ponadto powoduje zmniejszenie stężenia trójglicerydów we krwi. Jego niedobór może mieć związek z występowaniem chorób układu krążenia, układu odpornościowego i wielu zaburzeń zdrowia psychicznego w tym depresji i ADHD.

Aby właściwie pokryć zapotrzebowanie na DHA, należy regularnie spożywać tłustye ryby morskie, przynajmniej 1–2 razy w tygodniu. W Polsce spożycie ryb jest niewystarczające. Być może wynika to z obawy, że wczesne wprowadzenie ryb do jadłospisu dziecka zwiększa ryzyko uczulenia. Wyniki najnowszych badań wskazują jednak, że takiego ryzyka nie ma i ryby można podawać już w okresie niemowlęcym. Wykazano, że wczesne wprowadzanie ryb może nawet sprzyjać rozwojowi tolerancji immunologicznej i zmniejszać ryzyko rozwoju alergii. Aby ograniczyć spożywanie ryb które mogą być zanieczyszczone  substancjami szkodliwymi takimi jak rtęć i dioksyny zaleca się spożywanie tłustych ryb morskich, takich jak śledź, łosoś, szprot, które tych substancji nie zawierają.  Jest bardzo ważne, aby nie podawać niemowlętom ryb drapieżnych. Odradza się również podawania dzieciom miecznika, rekina, makreli królewskiej, tuńczyka oraz płytecznika. Ryby należy podawać w małych porcjach, początkowo jeden raz w tygodniu, obserwując reakcję organizmu dziecka. W przypadku kiedy maluch nie spożywa dostatecznej ilości ryb, zapewniającego pokrycie zapotrzebowania na DHA, warto rozważyć dodatkową suplementację tym kwasem tłuszczowym.

fot. shutterstock

Zasady suplementacji nienasyconymi niezbędnymi kwasami tłuszczowymi:

Niemowlęta karmione piersią otrzymują wraz z mlekiem matki niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe i nie ma potrzeby ich dodatkowej suplementacji. Aby zapewnić właściwe stężenie DHA w mleku (min. 100 mg/24 h), kobieta karmiąca powinna suplementować dodatkowo przynajmniej 200 mg DHA dziennie, a w przypadku gdy spożywa niewystarczająca ilość  ryb nawet 400–600 mg DHA dziennie. U dzieci powyżej 6. miesiąca życia głównym źródłem DHA w diecie stają się produkty uzupełniające oraz mleko modyfikowane zawierające DHA. Niestety większość mieszanek zawiera mniej DHA niż zalecają eksperci. Suplementację DHA należy wprowadzić, gdy spożycie DHA z pokarmem jest niewystarczające ( poniżej 100 mg/24 h).