Tłuszcz należy do podstawowych składników energetycznych dostarczanych w żywności, ułatwia wchłanianie witamin A, D, E i K oraz stanowi źródło niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Ogólne zapotrzebowanie na tłuszcze wynosi około 50-55% energii w pierwszym i 40% energii w drugim półroczu życia dziecka.
Czym są LC-PUFA?
W momencie narodzin wielkość mózgu stanowi 25% wagi mózgu osoby dorosłej, a w 2 roku życia aż 75%. Do prawidłowego i tak intensywnego rozwoju mózgu konieczne są tłuszcze, a szczególnie LC-PUFA, które są podstawowym składnikiem błon komórkowych mózgu oraz uczestniczą w regulacji czynności całego układu nerwowego. Szczególnie wysokie wartości DHA stwierdza się w siatkówce oka, a jego niedobór stwarza ryzyko zaburzenia widzenia.
LC-PUFA biorą udział także w procesach odpornościowych, zapalnych, krzepnięcia, są składową surfaktantu niezbędnego do prawidłowej funkcji płuc, a wyniki niektórych badań sugerują, że w dużych dawkach zmniejszają ryzyko wystąpienia dysplazji oskrzelowo-płucnej i niektórych chorób alergicznych (katar sienny) w pierwszych dwóch latach życia dziecka. Dzieci kobiet otrzymujących DHA w czasie ciąży obarczone są mniejszym ryzykiem wystąpienia choroby przeziębieniowej w 1 miesiącu życia oraz krótszym czasem utrzymywania się objawów choroby i łagodniejszym jej przebiegiem w pierwszym półroczu życia niemowlęcia. Zaobserwowano również, że suplementacja DHA u matek karmiących przez pierwsze 4 miesiące laktacji poprawia u dzieci zdolność koncentracji, ekspresję mowy, percepcję wzrokową i sensoryczną.
fot. shutterstock
Kwasy tłuszczowe a rozwój dziecka
W związku z udowodnionym korzystnym działaniem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, a szczególnie DHA, na rozwój układu nerwowego, dojrzewanie siatkówki oka i poprawę ostrości wzroku, a tym samym stworzenie dziecku większej szansy na lepszy rozwój psychoruchowy i poznawczy, DHA i inne kwasy tłuszczowe omega-3 oraz omega-6 powinny być dodawane do mieszanek mlecznych dla niemowląt, które z różnych powodów nie mogą być karmione pokarmem matki. Od III trymestru ciąży do końca 2 roku życia następuje bardzo szybki rozwój mózgu dziecka, dlatego podaż lipidów dostarczających energię i długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe, niezbędne do rozwoju istoty szarej mózgu i siatkówki oka, należy rozpocząć u wszystkich dzieci jak najwcześniej, a szczególnie u urodzonych przedwcześnie i z małą urodzeniową masą ciała.
Prawidłowy rozwój mózgu i narządu wzroku wpływa na poprawę funkcji poznawczych, intelektualnych dziecka, jego rozwój motoryczny i warunkuje jakość życia. W trosce o potrzeby żywieniowe i optymalny rozwój dziecka karmionego mlekiem modyfikowanym, zaleca się wzbogacanie każdej nowoczesnej mieszanki mlecznej w DHA w ilości 0,3% składu wszystkich tłuszczów, a według niektórych ekspertów zwiększenie stężenia nawet do 1,5%.
Mleka modyfikowane i preparaty mlekozastępcze suplementowane LC-PUFA dla noworodków i niemowląt
Rodzaj mieszanki
|
Preparaty (przykłady) |
Zalecenia |
Mleko początkowe
|
Bebiko 1 NutriFlor+, Bebiko PRO+1, Bebilon Profutura 1, Bebilon 1 z Pronutra, NAN OPTIPRO 1, NAN OPTIPRO plus 1, Enfamil Premium1, Humana 1 |
dla zdrowych noworodków i niemowląt do 6 miesiąca życia |
Mleko następne
|
Bebilon 2 z Pronutra+, Bebilon Profutura 2, NAN OPTIPRO 2, Enfamil Premium 2, Humana 2 |
dla zdrowych niemowląt powyżej 6 miesiąca życia |
Mleko dla wcześniaków
|
Bebilon Nenatal Home z Pronutra, Bebilon Nenatal Premium z Pronutra, PreNAN, Humana medical O, Humana O-VLB, PreNan |
dla noworodków urodzonych przedwcześnie, z małą urodzeniową masą ciała |
Mieszanki elementarne
|
Neocate LCP, Neocate Infant DHA/ARA, Nutramigen PURAMINO |
mieszanki aminokwasów dla dzieci z ciężką alergią, zaburzeniami trawienia i wchłaniania |
Mieszanki hipoalergiczne |
Bebiko HA1 Nutriflor+, Bebiko HA 2 Nutriflor+, Bebilon HA 1 ProExpert, Bebilon HA 2 ProExpert, Bebilon HA 1 z Pronutra, NAN OPTIPRO® H.A. 1, NAN OPTIPRO® H.A. 2, Humana HA 1
|
dla dzieci zdrowych z rodzinnym obciążeniem atopią, w celu obniżenia ryzyka wystąpienia objawów alergii |
Hydrolizaty o znacznym stopniu hydrolizy białka
|
Bebilon pepti 1 DHA, Bebilon pepti 2 DHA, Bebilon pepti MCT, Nutramigen 1 LGG, Nutramigen 2 LGG |
hydrolizaty białek serwatkowych lub kazeiny o zmniejszonych właściwościach alergenowych dla dzieci z alergią na białka pokarmowe, zespołem złego wchłaniania |
Mieszanki antyrefluksowe
|
Bebiko AR1 NutriFlor+, Bebilon AR ProExpert, Enfamil Premium A.R.1, Enfamil Premium A.R.2 |
preparaty zagęszczone skrobią ziemniaczaną, ryżową lub mączką chleba świętojańskiego dla dzieci ze skłonnością do ulewania i wymiotów |
Mieszanki dla dzieci z zaparciami
|
Bebiko Comfort1 Nutriflor+, Bebiko Comfort 2 Nutriflor+, Bebilon Comfort 1 ProExpert, Bebilon Comfort 2 ProExpert, |
dla dzieci z problemami defekacji z powodu zapartych stolców |
Mieszanki dla dzieci z kolką jelitową
|
Bebiko Comfort1 Nutriflor+, Bebiko Comfort 2 Nutriflor+, Bebilon Comfort 1 ProExpert, Bebilon Comfort 2 ProExpert, NAN Sensitive |
dla dzieci z bólem brzucha, objawami niemowlęcej kolki jelitowej |
Mieszanki bezlaktozowe
|
NAN Expert Bezlaktozowy, Enfamil O-Lac |
dla dzieci z nietolerancją laktozy |
Mieszanki specjalnego przeznaczenia |
Milupa cystilac, Phenyl Free 1 |
do żywienia dzieci w wybranych schorzeniach – mukowiscydoza, fenyloketonuria |